ಸೂಪರ್ ಆಗಿದ್ರೂ ಈ ಊರಿನ ಯುವಕರಿಗೆ ಯಾರೂ ಹೆಣ್ಣು ಕೊಡಲ್ಲ! ಮದುವೆಯಾಗಿ ಬಂದ್ರೂ ಹೆಣ್ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಗಂಡ ಮುಖ್ಯವೇ ಅಲ್ಲ

ಬುಂದೇಲಖಂಡದಲ್ಲಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಬಂದು 75 ವರ್ಷ ಕಳೆದರೂ ಹನಿ ಹನಿ ನೀರಿಗಾಗಿ ಜನ ಪರದಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಒಂದು ಹಳ್ಳಿಯ ಹುಡುಗರ ಪಾಲಿಗೆ ನೀರಿನ ಸಮಸ್ಯೆಯೂ ಶಾಪವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿದೆ.

ನೀರಿನ ಸಮಸ್ಯೆ ಎಷ್ಟರಮಟ್ಟಿಗಿದೆ ಎಂದರೆ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಯಾರೂ ತನ್ನ ಮಗಳ ಮದುವೆ ಮಾಡಲು ಮುಂದಾಗಿಲ್ಲ.

ಬುಂದೇಲ್‌ಖಂಡದಲ್ಲಿ ಹಲವು ದಶಕಗಳಿಂದ ನೀರಿನ ಸಮಸ್ಯೆ ಇದೆ. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಹಲವು ಸರಕಾರಗಳು ನೀರಿನಂತೆ ಕೋಟ್ಯಂತರ ರೂಪಾಯಿ ಖರ್ಚು ಮಾಡಿದರೂ ನೀರಿನ ಸಮಸ್ಯೆ ಹಾಗೆಯೇ ಉಳಿದಿದೆ. ಬಿಸಿಲಿನ ತಾಪ ಹೆಚ್ಚಾದಂತೆ ನದಿಗಳು, ತೊರೆಗಳು, ಕೊಳಗಳು, ಕೊಳಗಳು ಒಣಗಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತವೆ. ನೀರಿನ ನೀರಿನ ಮಟ್ಟವೂ ಕುಸಿಯಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತದೆ.

ನಾವು ಬುಂದೇಲ್‌ಖಂಡ್‌ನ ಚಿತ್ರಕೂಟ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ, ಅಲ್ಲಿ ಮಾಣಿಕ್‌ಪುರ ತಾಹಸಿಲ್‌ಗೆ ಬರುವ ಹತ್ತಾರು ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವಾಗಲೂ ನೀರಿನ ಸಮಸ್ಯೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಬೇಸಿಗೆ ಬಂತೆಂದರೆ ಹನಿ ಹನಿ ನೀರಿಗಾಗಿ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರು ಹಾತೊರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಕೋಟ್ಯಂತರ ರೂಪಾಯಿ ಖರ್ಚು ಮಾಡಿದರೂ ಈ ಸಮಸ್ಯೆ ಮೊದಲಿನ ರೀತಿಯಲ್ಲಿಯೇ ನಿಂತಿದೆ.

ಬೇಸಿಗೆಯ ಬೇಗೆ ಹೆಚ್ಚಾದಂತೆ ಗ್ರಾಮದ ಬಹುತೇಕ ಜಲಾನಯನಗಳು ಬತ್ತಿ ಹೋಗಿದ್ದು, ಮಹಿಳೆಯರು ಮೈಲುಗಟ್ಟಲೆ ನಡೆದುಕೊಂಡು ತಲೆಯ ಮೇಲೆ ಭಾರವಾದ ಕಮರಿಯನ್ನು ತರುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಮಹಿಳೆಯರು ತಮ್ಮ ಗಂಡನಿಗಿಂತ (ಖಾಸಂ) ನೀರನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಅಮೂಲ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಕುಡಿಯುವ ನೀರಿನ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಭಯಾನಕ ಸ್ವರೂಪ ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಕುಡಿವ ನೀರಿನ ಮೂಲಗಳಾದ ಬಾವಿ, ಕೆರೆ, ಕೈಪಂಪು ಮುಂತಾದ ಎಲ್ಲ ಕಡೆ ನೀರಿನ ಮಟ್ಟ ಕುಸಿದು ಹನಿ ಹನಿ ನೀರಿಗೂ ಹಾಹಾಕಾರ ಉಂಟಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಏಪ್ರಿಲ್ ಅಂತ್ಯಕ್ಕೆ ಮೇ-ಜೂನ್ ತಿಂಗಳು ಆರಂಭವಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆಯೇ ಜಲಮೂಲಗಳೆಲ್ಲ ಬತ್ತಿ ಈ ಬಿಸಿಲಿನ ತಾಪಕ್ಕೆ ತುತ್ತಾದ ಪಥದ ಮಹಿಳೆಯರು ಮೈಲುಗಟ್ಟಲೆ ನಡೆದುಕೊಂಡು ಬಂದು ತಲೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರದ ಪಾತ್ರೆಗಳನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಂಡು ನೀರು ತರುತ್ತಾರೆ. ಬಹುಶಃ ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಪಠ್ಯದಲ್ಲಿ 'ಒಂದು ಟಕ್ ಸಾರು - ಕಾಲು ಕಪ್ ಪಾತ್ರೆ, ರುಖ್ಮಾ ದಾದ್ರಿ ಬೆಂಕಿ, ಭೌರಾ, ನಿಮ್ಮ ನೀರು ಬೆಚ್ಚಿಬೀಳಬಹುದು, ಖಾಸಂ ಸತ್ತರೂ ಸಿಡಿಯಬಾರದು' ಎಂಬ ಮಾತು ಇದೆ. ಈ ನೀರು ಇಲ್ಲಿನ ನಿವಾಸಿಗಳಿಗೆ ಅಮೃತವಿದ್ದಂತೆ.

ಮಹಿಳೆಯರು ತಮ್ಮ ಗಂಡನಿಗಿಂತ ನೀರನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಅಮೂಲ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. ಚಿತ್ರಕೂಟ ಜಿಲ್ಲೆಯ ತಹಸಿಲ್ ಮಾಣಿಕ್‌ಪುರ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ಜಮುನಿಹೈ, ಗೋಪಿಪುರ್, ಖಿಚಡಿ, ಬೆಲ್ಹಾ, ಎಲಾಹಾ, ಉಚಾದಿಹ್ ಗ್ರಾಮ, ಅಮ್ಚುರ್ ನೆರುವಾ, ಬಹಿಲ್‌ಪುರವಾ ಮುಂತಾದ ಹತ್ತಾರು ಹಳ್ಳಿಗಳ ಸಾವಿರಾರು ಗ್ರಾಮಸ್ಥರು ಕುಡಿಯುವ ನೀರಿನ ದುರಂತವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಹತ್ತಿರದಿಂದ ನೋಡುತ್ತಾರೆ. ಬಹುಶಃ ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಈ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಯಾರೂ ತಮ್ಮ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಬಯಸುವುದಿಲ್ಲ.

ಬಹುತೇಕ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಬತ್ತಿ ಹೋಗುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಮಲೆನಾಡಿನ ಅಶುದ್ಧ ನೀರನ್ನೇ ಕುಡಿಯಬೇಕಾದ ಅನಿವಾರ್ಯತೆ ಇಲ್ಲಿನ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರದ್ದಾಗಿದೆ. ರಾತ್ರಿಯಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆಯೇ ಮುಂಜಾನೆ ನೀರು ಹಾಯಿಸಲು ಗ್ರಾಮಸ್ಥರು ಚಿಂತಿಸಿ ತಡರಾತ್ರಿ ಎದ್ದು ರಾಸುಗಳನ್ನು ಅಲಂಕರಿಸಿ ಪಾತ್ರೆಯೊಂದಿಗೆ ನೀರು ತುಂಬಿಸಲು ಹೊರಡುತ್ತಾರೆ. ನೀರನ್ನು ಹುಡುಕಿಕೊಂಡು ಮೈಲುಗಟ್ಟಲೆ ದೂರ ಹೋಗುವ ಈ ಕಲುಷಿತ ಕೊಚ್ಚೆ ನೀರಿನಿಂದ ತನ್ನ ಇಡೀ ಕುಟುಂಬದವರ ದಾಹ ತೀರಿಸುತ್ತಾನೆ.

ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ನೀರಿಗಾಗಿ ಪರದಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರು. ಜೀವವನ್ನು ಅಪಾಯದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ನೀರು ಪಡೆಯಲು ಕಾಡುಗಳ ಮೂಲಕ ಹೋಗಬೇಕು. ಅವರ ಇಡೀ ಜೀವನವು ಹಾದುಹೋಗುತ್ತಿದೆ ಆದರೆ ನೀರಿನ ಸಮಸ್ಯೆ ಅದರ ಹೆಸರನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿಲ್ಲ. ಇದೇ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ತಮ್ಮ ಗೋಪಿಪುರ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಮಗಳ ಮದುವೆ ಮಾಡಲು ಯಾರಿಗೂ ಮನಸ್ಸಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಮದುವೆಯಾದವರು ಈ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಮದುವೆ ಮಾಡಿಸುವುದಕ್ಕೆ ತುಂಬಾ ಪಶ್ಚಾತ್ತಾಪ ಪಡುತ್ತಾರೆ. ಅದಕ್ಕೇ ಈ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ನೂರಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಒಂಟಿ ಹುಡುಗರು ಮದುವೆಯಾಗದೆ ಕುಳಿತಿದ್ದಾರೆ.

ಆದರೆ, ನೀರಿನ ಸಮಸ್ಯೆ ತೀವ್ರಗೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ಬಗ್ಗೆ ಆಡಳಿತ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗೆ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ. ಮೇ ತಿಂಗಳು ಮುಗಿಯುವ ಹಂತದಲ್ಲಿದೆ, ಆದರೆ ಇದುವರೆಗೆ ನೀರಿನ ಕೊರತೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಆಡಳಿತವು ಯಾವುದೇ ಕಾಂಕ್ರೀಟ್ ನೀತಿಯನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿಲ್ಲ. ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ, ನೀರಿನ ಸಮಸ್ಯೆಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ 18 ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯಿತಿಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಆ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ವಾಟ್ಸಾಪ್ ಗ್ರೂಪ್ ರಚಿಸುವ ಮೂಲಕ ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಮಾಣಿಕಪುರ ಉಪ ಜಿಲ್ಲಾಧಿಕಾರಿ ಪ್ರಮೇಶ್ ಶ್ರೀವಾಸ್ತವ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಪ್ರತಿ ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯಿತಿಗೆ ಒಬ್ಬ ನೋಡಲ್ ಅಧಿಕಾರಿಯನ್ನು ನೇಮಿಸಲಾಗಿದೆ.

ವಾಟ್ಸ್‌ಆ್ಯಪ್‌ ಗ್ರೂಪ್‌ನಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ಸಮಸ್ಯೆಯ ದೂರು ಬಂದ ತಕ್ಷಣ ಆ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ನೋಡಲ್ ಅಧಿಕಾರಿಯಿಂದ ಪರಿಹರಿಸಿ, ಪ್ರತಿ ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯಿತಿ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಟ್ಯಾಂಕರ್ ಮೂಲಕ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರಿಗೆ ನೀರು ತಲುಪಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ನೀರಿನ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಹೋಗಲಾಡಿಸಲು ಹರ್ ಘರ್ ನಲ್ ಹರ್ ಘರ್ ಜಲ್ ಯೋಜನೆಗೆ ಸರ್ಕಾರ ಚಾಲನೆ ನೀಡಿದ್ದು, ಇದರ ನಿರ್ಮಾಣ ಕಾಮಗಾರಿ ನೆಲಕಚ್ಚಿದೆ.

ಇದು ಪೂರ್ಣಗೊಂಡರೆ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರಿಗೆ ನೀರಿನ ಸಮಸ್ಯೆ ದೂರವಾಗಲಿದೆ. ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ, ನೀರಿನ ಸಮಸ್ಯೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಜಿಲ್ಲಾಧಿಕಾರಿ ಶುಭಾಂತ್ ಕುಮಾರ್ ಶುಕ್ಲಾ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ನಗರದಿಂದ ಹಳ್ಳಿಗೆ ನೀರಿನ ಸಮಸ್ಯೆಯ ದೂರುಗಳಿವೆ. ಅದನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಿದ್ಧತೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಟ್ಯಾಂಕರ್ ಮೂಲಕ ಜನರಿಗೆ ನೀರು ಸರಬರಾಜು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ.