Sojat Mehendi: ಲಕ್ಷಗಟ್ಟಲೆ ಬೆಲೆಬಾಳುತ್ತೆ ಈ ಮೆಹೆಂದಿ, ಅದರಲ್ಲಿ ಅಂಥದ್ದೇನಿದೆ? ಕತ್ರಿನಾ ಮದ್ವೆಗೂ ಇದೇ ಬೇಕಂತೆ!

ಸೋಜತ್   ಮೆಹೆಂದಿ  ಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದಿದ್ದು ಅದರ ಊರಿನಿಂದ.  ಸೋಜತ್ ಎಂಬುದು ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಪಾಲಿ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಹರಿಯುವ ಸುಕ್ರಿ ನದಿ ದಂಡೆಯ ಮೇಲೆ ನೆಲೆಸಿರುವ ಒಂದು ನಗರವಾಗಿದೆ.

ಈ ನಗರದ ಬಹು ದೊಡ್ಡ ಆಕರ್ಷಣೆಯೆಂದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಇರುವ ಮೆಹಂದಿ ತೋಟಗಳು. ಇಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಬೆಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಬಹುತೇಕ ವಿದೇಶಿ ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಇದನ್ನು ಹೇಗೆ ಬೆಳೆಯುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಕಣ್ಣಾರೆ ನೋಡಲು ಮೌಂಟ್ ಅಬುವಿನ ಮೂಲಕ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಭೇಟಿ ಕೊಡುತ್ತಾರೆ.

ಈ ಊರಿನ ದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ರೈತರು, ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳು, ತಯಾರಕರು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಮಿಕರು 1000 ಕೋಟಿ ಮೌಲ್ಯದ ಮೆಹಂದಿ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಮಣ್ಣು ಮತ್ತು ಮಳೆ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಿಂದಾಗಿ ಇದು ಅದರ ವಿಶೇಷ ಬಣ್ಣವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತದೆ. ಮೆಹಂದಿ ಎಲೆಗಳು ಬೇರೆಡೆ ಬೆಳೆಯುವ ಎಲೆಗಳಿಗಿಂತ 2% ಅಧಿಕ ವರ್ಣದ್ರವ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.

ಬೆಳೆದ ಮೆಹೆಂದಿ ಎಲೆಗಳನ್ನು ಬೇರ್ಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಬೀಜಗಳು ಮತ್ತು ಕಾಂಡಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ದರ್ಜೆಯ ಮೆಹಂದಿ ಪುಡಿಯನ್ನು ತಯಾರಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಉತ್ತಮ ಮೆಹಂದಿ ಪುಡಿಯನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಒಳ್ಳೆಯ ಎಲೆಗಳನ್ನು ಒಂದೆರಡು ಬಾರಿ ಫಿಲ್ಟರ್ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಈ ಮೆಹಂದಿಯನ್ನು ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಏಷ್ಯಾದ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಇತರ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಾರೆ ಆದರೆ ಈ ವಿಶಿಷ್ಟ ಬಣ್ಣವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಇದರ ಬಣ್ಣವೇ ಇದರ ವಿಶೇಷ.

ಮೆಹೆಂದಿಯ ಗಾಢ ಬಣ್ಣಕ್ಕಾಗಿ ಪಿಪಿಡಿ (ಪ್ಯಾರಾಫೆನಿಲೆನೆಡಿಯಾಮೈನ್) ಮತ್ತು ಬೆಂಜೈಲ್ ಆಲ್ಕೋಹಾಲ್ ನಂತಹ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳನ್ನು ಡಾರ್ಕ್ ಟಿಂಟ್ ನೀಡಲು ಸೇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಸೋಜತ್ ಮೆಹೆಂದಿಯಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ಕಲಬೆರಕೆ ಇರುವುದಿಲ್ಲ.

ಈ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಮೆಹೆಂದಿಗೆ GI ಟ್ಯಾಗ್​ ಸಹ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.  ಭೌಗೋಳಿಕ ಸೂಚನೆ (ಜಿಐ) ಎನ್ನುವುದು ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಭೌಗೋಳಿಕ ಮೂಲವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಮತ್ತು ಗುಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಮೇಲೆ ಬಳಸುವ ಚಿಹ್ನೆ. ಇದನ್ನು ಭೌಗೋಳಿಕ ಸೂಚನೆಗಳ ರಿಜಿಸ್ಟ್ರಾರ್ ಆಗಿರುವ ಪೇಟೆಂಟ್, ಡಿಸೈನ್ ಮತ್ತು ಟ್ರೇಡ್ ಮಾರ್ಕ್ಸ್ ನ ಕಂಟ್ರೋಲರ್ ಜನರಲ್ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಮೆಹಂದಿ ಪೇಸ್ಟ್ ತಂಪಾಗಿಸುವ ಪರಿಣಾಮಕ್ಕೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದು. ಇದನ್ನು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಔಷಧದ ಭಾಗವಾಗಿ ತಲೆಗೆ ಹಚ್ಚಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಆಯುರ್ವೇದ ಔಷಧಗಳ ಸಿದ್ಧತೆಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಸೋಜತ್ ಮೆಹಂದಿ ಬಾಲಿವುಡ್​ ಸೆಲೆಬ್ರಿಟಿಗಳ ಗಮನ ಸಹ ಸೆಳೆದಿದೆ. ಐಶ್ವರ್ಯ ರೈ, ಪ್ರಿಯಾಂಕಾ ಚೋಪ್ರಾ ಸಹ ತಮ್ಮ ಮದುವೆಗಳಲ್ಲಿ ಇದನ್ನೇ ಬಳಸಿದ್ದರು. ಈಗ ಕತ್ರೀನಾ  ಸಹ ತನ್ನ ಮದುವೆಗೆ ಇದನ್ನೇ ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.