Cheque Payment Fraud: ಬ್ಯಾಂಕ್​ಗೆ ಚೆಕ್​ ಹಾಕುವಾಗ ಜೋಪಾನ, ವಂಚಕರಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಹೀಗೆ ಮಾಡಿ!

1. ವಂಚಕರು ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಗಳಿಗೆ ಹಣವನ್ನು ಹಿಂಪಡೆಯಲು ಹೊಸ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆ, ಎಟಿಎಂ ಕಾರ್ಡ್ ಮತ್ತು ಒಟಿಪಿ ವಿವರಗಳನ್ನು ಯಾರೊಂದಿಗೂ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಬೇಡಿ ಎಂದು ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡುತ್ತವೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಕೆಲವು ಹೊಸ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹಣಕಾಸಿನ ವಂಚನೆಗಳು ಸಂಭವಿಸುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತವೆ. (ಸಾಂಕೇತಿಕ ಚಿತ್ರ)

2. ಈಗ ಅನೇಕ ವಂಚಕರು ನಕಲಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಚೆಕ್ ಮೂಲಕ ನಗದು ಪಡೆಯಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಚೆಕ್ ದೃಢೀಕರಣಕ್ಕಾಗಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಗಳು ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಕರೆ ಮಾಡಿದಾಗ ಅಸಲಿ ವಿಷಯ ಹೊರಬೀಳುತ್ತದೆ. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ನಕಲಿ ಚೆಕ್‌ಗಳಿಂದ ವಂಚನೆಗಳು ಹೇಗೆ ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳನ್ನು ತಡೆಯಲು ಆರ್‌ಬಿಐ ಯಾವ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಈಗ ನೋಡೋಣ. (ಸಾಂಕೇತಿಕ ಚಿತ್ರ)

3. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಚೆಕ್ ದೃಢೀಕರಣಕ್ಕಾಗಿ ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಬ್ಬರು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನಿಂದ ಫೋನ್ ಕರೆಯನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಬ್ಯಾಂಕ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಖಾತೆಯಿಂದ ರೂ.80 ಸಾವಿರ ಚೆಕ್ ಬಂದಿರುವುದನ್ನು ದೃಢಪಡಿಸುವಂತೆ ತಿಳಿಸಿದರು. ಗ್ರಾಹಕರು ಯಾವುದೇ ಚೆಕ್ ನೀಡಿಲ್ಲ ಎಂಬುದು ವಾಸ್ತವ. ಚೆಕ್ ಅನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸುವಂತೆ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗೆ ಕೇಳಿಕೊಂಡರು. ಈತನ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗಿದ್ದ ಬಳಕೆಯಾಗದ ಚೆಕ್ ಲೀಫ್ ನ ನಕಲು ಪ್ರತಿ ವಂಚಕರ ಕೈಗೆ ಸಿಕ್ಕಿದ್ದು ಹೇಗೆ ಎಂಬುದು ಅಚ್ಚರಿಯ ಸಂಗತಿಯಾದರೂ.. ಇಂತಹ ಹಲವು ಘಟನೆಗಳು ನಡೆದಿವೆ. (ಸಾಂಕೇತಿಕ ಚಿತ್ರ)

4. ಇಂತಹ ಚೆಕ್ ವಂಚನೆಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ, ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ (RBI) ಪಾವತಿಗಳನ್ನು ತೆರವುಗೊಳಿಸುವ ಮೊದಲು ಗ್ರಾಹಕರಿಂದ ಚೆಕ್ ದೃಢೀಕರಣವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳಿಗೆ ಸಲಹೆ ನೀಡಿದೆ. ಕನಿಷ್ಠ ಚೆಕ್ ಮೊತ್ತವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ನಮ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಆ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಮೀರಿದ ನಂತರ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ಗ್ರಾಹಕರಿಂದ ದೃಢೀಕರಣವನ್ನು ಕೇಳುತ್ತವೆ. (ಸಾಂಕೇತಿಕ ಚಿತ್ರ)

5. ಪಾವತಿಗಳಿಗಾಗಿ ಚೆಕ್‌ಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿದ್ದಾಗ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಉದ್ಭವಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ಕಾರಣದಿಂದ ನಿಜವಾದ ಚೆಕ್ ಅನ್ನು ಹಿಂತಿರುಗಿಸಿದರೆ ಗ್ರಾಹಕರು ಅನಾನುಕೂಲತೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆರ್‌ಬಿಐ ಎಲ್ಲಾ ಚೆಕ್ ಪಾವತಿಗಳಿಗೆ ಜನವರಿ 1, 2021 ರಿಂದ ಜಾರಿಗೆ ಬರುವಂತೆ ಧನಾತ್ಮಕ ವೇತನ ನೀತಿಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದೆ. (ಸಾಂಕೇತಿಕ ಚಿತ್ರ)

6. ಪಾಸಿಟಿವ್ ಪೇ ಮೂಲಕ ಗ್ರಾಹಕರು ಚೆಕ್ ಅನ್ನು ನೀಡಿದ ತಕ್ಷಣ ಅದರ ವಿವರಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅವನ/ಅವಳ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಶಾಖೆಗೆ ತಿಳಿಸುವ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ. ಪಾವತಿಗಾಗಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದಾಗ ಯಾವುದೇ ತೊಂದರೆಯಿಲ್ಲದೆ ಚೆಕ್ ಅನ್ನು ತೆರವುಗೊಳಿಸಲು ಇದು ಅನುಮತಿಸುತ್ತದೆ. ನೆಟ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಅಥವಾ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ಗಳ ಮೂಲಕ ಆಫ್‌ಲೈನ್‌ನಲ್ಲಿ ಲಿಖಿತವಾಗಿ ಅಥವಾ ಆನ್‌ಲೈನ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನೀಡಬಹುದು. (ಸಾಂಕೇತಿಕ ಚಿತ್ರ)

7. ಈ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಪಾವತಿಗಾಗಿ ಚೆಕ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುವ ಮೊದಲು ಗ್ರಾಹಕರು ದಿನಾಂಕ, ಫಲಾನುಭವಿ/ಪಾವತಿದಾರರ ಹೆಸರು, ಮೊತ್ತ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಂತಹ ಕನಿಷ್ಠ ವಿವರಗಳನ್ನು ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗೆ ಒದಗಿಸಬೇಕು. ಪಾವತಿಗಾಗಿ ಚೆಕ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿದಾಗ, ಅದು ಬ್ಯಾಂಕ್ ವಿವರಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಾಣಿಕೆಯಾದರೆ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಅದನ್ನು ಗೌರವಿಸುತ್ತದೆ. ವಿವರಗಳು ಹೊಂದಾಣಿಕೆಯಾಗದಿದ್ದರೆ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ಚೆಕ್ ಅನ್ನು ಹಿಂತಿರುಗಿಸುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೂ ತಿಳಿಸಲಾಗುವುದು. (ಸಾಂಕೇತಿಕ ಚಿತ್ರ)