Vishnu Sayan: ಶೇಷ ಶಯನನಾಗಿ ಮಲಗಿರುವ ವಿಷ್ಣುವಿನ 8 ಭಂಗಿ ಇವಂತೆ
ಮಹಾ ವಿಷ್ಣು ಕ್ಷೀರ ಸಾಗರದಲ್ಲಿ ಹಾವಿನ ಮೇಲೆ ಮಲಗಿರುವ ಶಯನ ಅವತಾರಗಳನ್ನು (Sayana avatrara) ನಾವು ನೋಡಿದ್ದೇವೆ. ಪುರಾಣದ ಮಾಹಿತಿ ಪ್ರಕಾರ ವಿಷ್ಣುವು (Lord Vishnu) ನಿದ್ರಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಅವನ ನಿದ್ರೆಯನ್ನು ಯೋಗ ನಿದ್ರಾ (ಯೋಗದಲ್ಲಿ ಮಲಗುವ ಭಂಗಿ) ಅಥವಾ ಅರಿ ತುಯಿಲ್ (ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಅರಿತುಕೊಂಡು ಮಲಗುವುದು) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ರೀತಿ ಯೋಗ ನಿದ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಮಲಗಿದ ವಿಷ್ಣುವಿನ 8 ದೇಗುಲಗಳ ಮಾಹಿತಿ ಇಲ್ಲಿದೆ.
ಜಲ ಶಯನ: ತಿರುಪತಿ ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿರುವ ಶ್ರೀವೈಕುಂಟಂನಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಕಾಣಬಹುದುಆಗಿದೆ, 107ನೇ ಕಾಲಮಾನದ ದಿವ್ಯ ನಾಡಾಗಿದ್ದು, ತಿರುಮಲದಲ್ಲಿರುವ ಈ ದೇಗುಲವನ್ನು ಭಕ್ತರು ನೋಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿಲ್ಲ
2/ 8
ತಾಳ ಶಯನ: ತಮಿಳುನ ನಾಡಿದ ಮಾಮಲ್ಲಪುರಂ ಈ ತಾಳ ಶಯನ ವಿಷ್ಣುವನ್ನು ನೋಡಬಹುದಾಗಿ. ಇಲ್ಲಿ ತಿರುಮಲನು ತನ್ನ ಬಲಗೈಯನ್ನು ತನ್ನ ಎದೆಯ ಮೇಲೆ ಉಪದೇಶದ ಮುದ್ರೆಯೊಂದಿಗೆ ಇರಿಸಿ ಆದಿಶೇಷನನ್ನು ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಮಲಗಿಸಿದ್ದಾನೆ.
3/ 8
ಭುಜಂಗ ಶಯನ : ಶ್ರೀರಂಗಂ ತಿರುವರಂಗಂ ವಿನ್ನಾಗರಂನಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ತಿರುಮಲ ದೇಗುಲದಲ್ಲಿ ಈ ಭುಜಂಗ ಶಯನ (ಶೇಷ ಶಯನಂ). ಇಲ್ಲಿ ತಿರುಮಾಲದಲ್ಲಿರುವ ಭುಜಂಗ ಶನಯದಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣುವು ಆದಿಶೇಷನ ಮೇಲೆ ಮಲಗಿದ್ದಾನೆ
4/ 8
ಉದ್ಯೋಗ ಶಯನ: ತಮಿಳು ನಾಡಿನ ತಿರುಕುಟ್ಟಂಡೈ ಕುಂಭಕೋಣಂನಲ್ಲಿದ ಈ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಅವತಾರ ಕಾಣಬಹುದು. ಉದ್ಯೋಗ ಶಯನಂ(ಉತ್ತಾನ ಶಯನ) ಆಗಿದೆ.
5/ 8
ವೀರ ಶಯನ: ತಿರುವಲ್ಲೂರಿನ ತಿರುಮಲ್ ದೇಗುಲದಲ್ಲಿ ಈ ವೀರ ಶಯನ ಇದೆ. ವಿಷ್ಣುವು 'ನಾನು ಎಲ್ಲಿ ಮಲಗುತ್ತೇನೆ?' ಎಂದು ಋಷಿ ಸಾಲಿಹೋತ್ರ ಕೇಳಿದಾಗ ಅವರು ತೋರಿಸಿದ ಸ್ಥಳ ತಿರುವವಳ್ಳೂರು ಆಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ತಿರುಮಾಲ್ ವೀರಗವ ಪೆರುಮಾಳ್ ವೀರ ಶಯನದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿತನಾಗಿದ್ದಾನೆ.
6/ 8
ಪೋಕ ಶಯನ : ಚಿದಂಬರಂನಲ್ಲಿರುವ ತಿರುಚಿತ್ರಕೂಡಂ, ಪೋಕ ಸಾಯನಂ. ಇಲ್ಲಿ ಪುಂಡರೀಕವಲ್ಲಿ ತಾಯಿ ಸಮೇದರೈ ಸಮೇತ ಗೋವಿಂದರಾಜನ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ.
7/ 8
ಧರ್ಪ ಶಯನ: ಶ್ರೀರಾಮನು ಶ್ರೀಲಂಕಾವನ್ನು ದಾಟಲು ಮಲಗಿದ್ದ ಭಂಗಿಗೆ ಈ ರೀತಿ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ
8/ 8
ಭದ್ರ ಶಯನ: ತಮಿಳು ನಾಡಿನ ಶ್ರೀವಿಲ್ಲಿಪುತ್ತೂರಿನಲ್ಲಿ ಭದ್ರ ಶಯನ ಕಾಣಬಹುದಾಗಿದೆ