Votive Stupa: ಕೋರ್ಟ್ ಕಟ್ಟಡದ ಕೆಳಗೆ ದೇವರ ಕುರುಹು! ಇದು ಶಿವಲಿಂಗವೋ? ಬುದ್ಧ ಸ್ತೂಪವೋ?

ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ (West Bengal) ಮಾಲ್ಡಾ ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ (Malda Court) ಉತ್ಖನನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಚೀನ ಕಲ್ಲುಗಳು ಪತ್ತೆಯಾಗಿದ್ದು,, ಇದನ್ನು 'ವೋಟಿವ್ ಸ್ತೂಪ' (Votive Stup) ಎಂಬ ಬೌದ್ಧ ಚಿಹ್ನೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತಿದ್ದು, ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಈಗ ಅದರ ಮೂಲದ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಏಕೆಂದರೆ ಈ ಮೊದಲು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಬಜಾರ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಬೌದ್ಧರ ಯಾವುದೇ ಕುರುಹುಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಇದೀಗ ಈ ಸ್ತೂಪ ಪತ್ತೆಯಾಗಿದ್ದು, ಬಹಳ ಚರ್ಚೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.

ತ್ರಿಕೋನಾಕಾರದ ಕಲ್ಲು, ಸುತ್ತಲೂ ವಿಭಿನ್ನ ವಿನ್ಯಾಸ, ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ರಂಧ್ರಗಳಿರುವ ಈ ಸ್ತೂಪದ ಬಗ್ಗೆ ಹಲವಾರು ಊಹಾಪೋಹಗಳು ಎದ್ದಿದ್ದು, ಮೊದಲಿಗೆ ಈ ಕಲ್ಲನ್ನು ಧ್ವಜಾರೋಹಣಕ್ಕೆ ಬಳಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹಲವರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದರು. ಏಕೆಂದರೆ ಪ್ರಸ್ತುತ ಮಾಲ್ಡಾ ಜಿಲ್ಲಾ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಆವರಣವು ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಇಂಡಿಗೋ ತೋಟದ ಆರೈಕೆ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿತ್ತು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ನಿಲ್ಕುತಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು.

ಕೆಲವರ ಪ್ರಕಾರ ಇದು ಶಿವಲಿಂಗವಂತೆ

ಇನ್ನು ಅನೇಕರ ಪ್ರಕಾರ ಈ ಹಳೆಯ ಕಲ್ಲು ಶಿವಲಿಂಗ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಒಟ್ಟಾರೆ ಈ ಕಲ್ಲಿನ ಬಗ್ಗೆ ವಿಭಿನ್ನ ಜನರು ವಿಭಿನ್ನ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ, ಜಿಲ್ಲೆಯ ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಕಲ್ಲಿನ ಬಗ್ಗೆ ಕೆಲ ಮಾಹಿತಿ ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದ್ದು, ಇದು ಪಾಲ-ಸೇನಾ ಅವಧಿಗಿಂತ ಹಿಂದಿನದ್ದಾಗಿದ್ದು, ಈ ಕಲ್ಲು ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಒಂದು ವಚನ ಸ್ತೂಪ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಮಾಲ್ಡಾದ ಜಗಜೀವನ್ ಪುರ್ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಬೌದ್ಧ ವಿಹಾರ ಪತ್ತೆಯಾದ ಕಾರಣ, ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಬೌದ್ಧರು ಇದ್ದರು ಎಂಬುದು ಸಾಬೀತಾಗಿದ್ದು, ಆದ್ದರಿಂದ, ವಚನ ಸ್ತೂಪ ಸಿಕ್ಕಿರುವುದು ಸಹ ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಎನ್ನುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಇತಿಹಾಸಕಾರರು. ಆದರೂ ಕೂಡ, ಆಂಗ್ಲ ಬಜಾರ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಈ ಸ್ತೂಪ ಪುನಶ್ಚೇತನಗೊಂಡಿರುವುದು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕೆಲ ಇತಿಹಾಸಕಾರರಿಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಅಚ್ಚರಿ ಮೂಡಿಸಿದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಈ ಮೊದಲು ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಬೌದ್ಧರಿದ್ದರು ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ಕುರುಹು ಇರಲಿಲ್ಲ.

ಒಂದು ಪುಸ್ತಕದ ಪ್ರಕಾರ ಇದು ವಚನ ಸ್ತೂಪವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬೌದ್ಧ ಸನ್ಯಾಸಿಯ ಅವಶೇಷಗಳ ಮೇಲೆ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಭಗವಾನ್ ಬುದ್ಧನ ಹೆಸರನ್ನು 1000 ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಬಾರಿ ಕೆತ್ತಲಾದ ಸಣ್ಣ ಚಿತ್ರ ಇದರಲ್ಲಿದ್ದು, ಇದನ್ನು ನಾಲ್ಕು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಜೋಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮೇಲಿನ ಚತುರ್ಭುಜ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ತುಪ್ಪದ ದೀಪ ಹಚ್ಚಿ, ಅದರ ಸುತ್ತಲೂ ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುವುದು ವಾಡಿಕೆಯಾಗಿತ್ತು ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಬ್ರಿಟಿಷರ ಕಾಲದ್ದು ಎನ್ನುವ ಕೆಲ ಇತಿಹಾಸಕಾರರು

ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ವಚನ ಸ್ತೂಪಕ್ಕೆ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆ ಹಾಕಿದರೆ ಐಶ್ವರ್ಯ ಪ್ರಾಪ್ತಿಯಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಇತ್ತು. ನಳಂದ-ವಿಕ್ರಮಶಿಲಾದಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿ ಸಾಂಚಿ-ಸಾರನಾಥದವರೆಗೆ ಹಲವಾರು ಬೌದ್ಧ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಬಹಳಷ್ಟು ಮತ ಸ್ತೂಪಗಳನ್ನು ನಾವು ನೋಡಬಹುದು. ಪಾಲ್ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಬೌದ್ಧ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಹೊಂದಿದ್ದ ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಗೌರ್ಬಂಗಾ ಅಂದರೆ ಈಗಿನ ಮಾಲ್ಡಾದ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಮತೀಯ ಸ್ತೂಪಗಳು ಅಪರೂಪ, ಆದರೆ ಅಸಾಧ್ಯವಲ್ಲ. ಎಂದು ಇತಿಹಾಸ ಸಂಶೋಧಕ ರಿಷಿ ಘೋಷ್ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ಯುಗಾದಿ ದಿನವೇ ಬಾಗಿಲು ತೆರೆದು ಒಳಬಂದ ಅದೃಷ್ಟದೇವತೆ, ಈ ರಾಶಿಯವ್ರಿಗೆ ಇಂದಿನಿಂದಲೇ ಗಜಕೇಸರಿ ಯೋಗ!

ಇದು ಬ್ರಿಟಿಷ್​  ಕಾಲದ್ದು ಎಂದು ಹಲವರ ಅಭಿಪ್ರಾಯವಾಗಿದ್ದು, ಆದರೆ ಸರಿಯಾದ ಅವಲೋಕನವಿಲ್ಲದೆ ಯಾವುದೇ ದೃಢವಾದ ತೀರ್ಮಾನವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಮಾಲ್ಡಾದಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಇತಿಹಾಸ ಕಂಡು ಬರುವುದು ಸಹಜ. ಏಕೆಂದರೆ, ಇಲ್ಲಿ ಬೌದ್ಧ ವಿಹಾರ ಪತ್ತೆಯಾಗಿದೆ. ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಆವರಣದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಈ ಐತಿಹಾಸಿಕ ವಸ್ತುವನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸಬೇಕೆಂಬ ಆಗ್ರಹ ನಾನಾ ಧರ್ಮದ ಜನರಿಂದ ಕೇಳಿ ಬಂದಿದೆ.