ಜಾತಿ, ನಿರುದ್ಯೋಗ, ಬ್ಲಾಕ್ ಮ್ಯಾಜಿಕ್; ಇಲ್ಲಿದೆ ಮೊದಲ ಹಂತದ ಬಿಹಾರ ಚುನಾವಣೆಯ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಅಂಶಗಳ ನಿರೂಪಣೆ!

ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಚುನಾವಣೆ ಮತ್ತು ಮತದಾನಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ನಿರೂಪಣೆಗಳನ್ನು ಬದಲಿಸಿದ ಪಕ್ಷ ಅಮ್ ಆದ್ಮಿ. ಆಮ್ ಆದ್ಮಿ 2013ರಲ್ಲಿ ದೆಹಲಿ ಗದ್ದುಗೆಗೆ ಏರಿತ್ತು. ಆದರೆ, ದೆಹಲಿ ಗದ್ದುಗೆ ಹಿಡಿಯಲು ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣಗಳು ಸಾಕಷ್ಟು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವಹಿಸಿದ್ದವು. ಭಾರತದ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣಗಳ ಶಕ್ತಿ ಅನಾವರಣಗೊಂಡಿದ್ದೆ ದೆಹಲಿ ಚುನಾವಣೆಯಿಂದ. ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣಗಳು ಮತದಾನದ ಮೇಲೂ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಬಲ್ಲವು ಎಂಬುದು ಸಾಬೀತಾಗಿತ್ತು. ರಾಜಕೀಯ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿತು. ಇದನ್ನು ಶೀಘ್ರವಾಗಿಯೇ ಅರಿತ ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ 2014ರ ಲೋಕಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಇದೇ ತಂತ್ರವನ್ನು ಅನುಸರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಈ ಅಭಿಯಾನದ ತಂತ್ರಕ್ಕೆ ಪೇಟೆಂಟ್ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ.

ಯಾವುದೇ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ರಾಜಕೀಯ ತಜ್ಞರು, ಮಾಧ್ಯಮ ತಂತ್ರಜ್ಞರು ಹಿಂದಿನಷ್ಟು ಈಗ ಮುಖ್ಯವಾಗಿಲ್ಲ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಯಶಸ್ವಿ ರಾಜಕೀಯ ತಜ್ಞ ಎಂದು ಹೆಸರಾಗಿರುವ ಪ್ರಶಾಂತ್ ಕಿಶೋರ್ ಸಹ ತಮ್ಮ ತವರು ರಾಜ್ಯವಾದ ಬಿಹಾರದಲ್ಲಿ ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಚಾರಕ್ಕೆ ತೆರಳದ ವಿಚಾರದ ಇದೀಗ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಸದ್ದು ಮಾಡುತ್ತಿದೆ. ಅಲ್ಲದೆ, ಇದು ತಳಮಟ್ಟದ ಪ್ರಚಾರದ ಅಗತ್ಯತೆಗಳ ಕುರಿತು ಪ್ರಶ್ನೆ ಎತ್ತಿದೆ.

ಸೋಮವಾರ ಬಿಹಾರದ ಉಪಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಸುಶೀಲ್ ಕುಮಾರ್ ಮೋದಿ ಒಂದು ಟ್ವೀಟ್ ಮಾಡಿದ್ದರು. ಈ ಟ್ವೀಟ್​ನಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಜನತಾದಳದ (ಆರ್​ಜೆಡಿ) ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ತೇಜಶ್ವಿ ಯಾದವ್ ಅವರು ದೂರದ ರೋಹ್ತಾಸ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ರ್ಯಾಲಿಯಲ್ಲಿ ಮೇಲ್ಜಾತಿಯ ಜನರನ್ನು ಅವಮಾನಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಿದ್ದರು. ಬಿಹಾರದ ಪಾಲಿಗೆ ಬಿಜೆಪಿಯ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ನಾಯಕ ಸುಶೀಲ್ ಕುಮಾರ್ ಮೋದಿ ಅವರು ಮೇಲ್ಜಾತಿಯವರಾಗಿದ್ದು ಬಿಜೆಪಿಗೆ ನಿಷ್ಠರಾಗಿರುವ ಸಮುದಾಯಗಳ ಮತ ಸೆಳೆಯುವ ತಂತ್ರದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದ್ದಾರೆ.

ಆದರೆ, ಸುಶೀಲ್ ಮೋದಿಯವರು ಅಂತಹ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಎಲ್ಲೋ ಪೋಸ್ಟ್ ಮಾಡುವುದು ಬಿಜೆಪಿ ಅಭಿಯಾನದಲ್ಲಿ ತಲ್ಲಣಗಳನ್ನುಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಮೇಲ್ಜಾತಿಯ ಮತದಾರರಲ್ಲಿ ಒಂದು ಭಾಗವು ಆರ್​ಜೆಡಿ, ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಮತ್ತು ಎಡ ಪಕ್ಷಗಳ ಮಹಾ ಮೈತ್ರಿಕೂಟವನ್ನು (ಮಹಾಗತ್ಬಂಧನ್) ಬೆಂಬಲಿಸಬಹುದೆಂದು ಶಂಕಿಸಿದೆ.

ಆಡಳಿತಾರೂ ಎನ್​ಡಿಎಗೆ ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ಮುನ್ನಡೆ ತೋರಿಸುವ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಸಂಗ್ರಹಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಈ ಮೈತ್ರಿಕೂಟದಲ್ಲಿ ಆತಂಕ ಇರುವುದು ಸುಳ್ಳಲ್ಲ. ಬಿಹಾರದಲ್ಲಿ ಮತದಾನ ಪೂರ್ವದ ಸಮೀಕ್ಷೆಗಳು ಮತದಾನದ ನಂತರದ ಫಲಿತಾಂಶಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಭಿನ್ನವಾಗಿವೆ. 2015 ರ ವಿಧಾನಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿಯ ಮತ ಪಾಲು ಶೇ 35.5 ಮತ್ತು ಆರ್ಜೆಡಿ-ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಒಟ್ಟಾಗಿ ಶೇ 15.2 ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿತ್ತು.

ಆದರೆ, ಫಲಿತಾಂಶ ಬಂದಾಗ ಆರ್​ಜೆಡಿ –ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಮೈತ್ರಿಕೂಟ ಶೇ.25.5 ರಷ್ಟು ಮತಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದರೆ, ಬಿಜೆಪಿಯ ಪಾಲು ಶೇ.25 ಕ್ಕೆ ಇಳಿದಿತ್ತು. ಈ ಬಾರಿಯ ಬಿಹಾರದ ಚುನಾವಣೆ ಹಿಂದಿನಂತಲ್ಲದೆ ಮಹಾಘಟಬಂಧನ ಇನ್ನೂ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಈ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಮುಸ್ಲಿಮರು ಮತ್ತು ಯಾದವರ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಮತಬ್ಯಾಂಕ್ ಅನ್ನು ಮೀರಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಮುದಾಯಗಳನ್ನೂ ತಲುಪುತ್ತಿರುವುದು ಎನ್​ಡಿಎ ಮೈತ್ರಿಕೂಟದಲ್ಲಿ ಆಘಾತಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.

ಯುವ ನಾಯಕ ತೇಜಶ್ವಿ ಯಾದವ್ ಈವರೆಗೆ ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಚಾರದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳೀಯ ವಿಷಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಧ್ವನಿ ಎತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ಕಲಂ 370, ಪೌರತ್ವ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಕಾಯ್ದೆ, ರಾಮ ಮಂದಿರದ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚೆಗೆ ಬರಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಉದ್ಯೋಗಗಳಿಗೆ ಭರವಸೆ ನೀಡುವುದು ಮತ್ತು ಅಗತ್ಯ ವಸ್ತುಗಳ ಬೆಲೆಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವುದು ಅವರ ಅಭಿಯಾನದ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶ.

ಕಾಂಗ್ರೆಸ್, ಆರ್​ಜೆಡಿ ಮತ್ತು ಜಾರ್ಖಂಡ್ ಮುಕ್ತಿ ಮೋರ್ಚಾ (ಜೆಎಂಎಂ) ಒಟ್ಟಾಗಿ ಜಾರ್ಖಂಡ್ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಹೋರಾಡಿದಂತೆ ಬಿಹಾರದಲ್ಲೂ ಸ್ಥಳೀಯ ವಿಚಾರಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಗಮನ ಹರಿಸುತ್ತಿವೆ. ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಬಿಜೆಪಿಯನ್ನು ಉಚ್ಛಾಟಿಸುವ ವಿಶ್ವಾಸದಲ್ಲಿದೆ. ಆದರೆ, ರಾಹುಲ್ ಗಾಂಧಿ ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಚಾರದಲ್ಲಿ ಚೀನಾ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸುತ್ತಿರುವುದು ಮಹಾ ಮೈತ್ರಿಕೂಟದ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಬೀರಲಾರದು ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಬಿಹಾರ ದೇಶದಲ್ಲೇ ರಾಜಕೀಯವಾಗಿ ಅತ್ಯಂತ ಅರಿವಿನ ರಾಜ್ಯವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಮರೆಯುವಂತಿಲ್ಲ. ಚಿರಾಗ್ ಪಾಸ್ವಾನ್ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ನಿತೀಶ್ ಕುಮಾರ್ ಅವರ ಮೇಲೆ ಎಸಗುತ್ತಿರುವ ಆರೋಪಗಳ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಮಾತನಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇದು ಸಹ ಎನ್​ಡಿಎ ಮೈತ್ರಿಕೂಟಕ್ಕೆ ಹಿನ್ನಡೆ ತರುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಈ ನಡುವೆ ಚಿರಾಗ್ ಪಾಸ್ವಾನ್ ಅವರ ರಾಜಕೀಯ ತಂತ್ರ ಅವರ ತಂದೆ ರಾಮ್ ವಿಲಾಸ್ ಪಾಸ್ವಾನ್ ಅವರಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

ದಿವಂಗತ ರಾಮ್ ವಿಲಾಸ್ ಪಾಸ್ವಾನ್ ತಮ್ಮ ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಎಂದೂ ಅವಾಚ್ಯ ಶಬ್ದಗಳಿಂದ ದಾಳಿ ಮಾಡಿರಲಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ವರ್ಣಪಟಲದಾದ್ಯಂತ ಜನ್ಮಜಾತ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಇದು ಮೈತ್ರಿಗಳನ್ನು ಸುಗಮವಾಗಿ ಮುನ್ನಡೆಸಲು ಸಹಕಾರಿಯಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಅವರ ಮಗ ಚಿರಾಗ್ ಪಾಸ್ವಾನ್ 7ನೇ ನಿಶ್ಚಯ್ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿನ ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರದ ಆರೋಪದ ಮೇಲೆ ಜನತಾದಳ (ಯುನೈಟೆಡ್) ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ನಿತೀಶ್ ಕುಮಾರ್ ಅವರನ್ನು ಜೈಲಿಗೆ ಹಾಕುವುದಾಗಿ ಬೆದರಿಕೆ ಹಾಕಿದ್ದಾರೆ.

ಚುನಾವಣಾ ರ್ಯಾಲಿಯನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿ ಮಾತನಾಡಿದ ಅವರು, ಲೋಕ ಜನಶಕ್ತಿ ಪಕ್ಷ (ಎಲ್​ಜೆಪಿ) ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದರೆ, ತನಿಖೆಗೆ ಚಾಲನೆ ನೀಡುವುದಾಗಿ ಮತ್ತು ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಹಾಗೂ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ನಿತೀಶ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಎಲ್ಲರನ್ನು ಜೈಲಿಗೆ ಹಾಕಲಾಗುವುದು ಎಂದು ಭರವಸೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ. ಚಿರಾಗ್ ಅವರ ಈ ನಡೆಯಿಂದಲೂ ಮಹಾಘಟಬಂಧನ್ಗೆ ಸಹಕಾರಿಯಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

ನಿತೀಶ್ ವಿರುದ್ಧ ಪಾಸ್ವಾನ್ ಆರೋಗಳ ನಡುವೆ ಇಬ್ಬರ ಸಮುದಾಯದ ನಡುವಿನ ಸಂಘರ್ಷದ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಗಮನಿಸಿದರೆ ನಿತೀಶ್ ಮೇಲೆ ಇಂತಹ ವಿಷಕಾರಿ ದಾಳಿಗಳು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯ ಮತ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಅನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಬಹುದು ಎಂಬ ಭಾವನೆ ಇದೆ. ಮತ್ತೊಂದು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕ ಒಕ್ಕೂಟದ (ಎನ್​ಡಿಎ) ಪಾಲುದಾರ ಮಹಾದಾಲಿತ್ ನಾಯಕ ಜಿತಾನ್ ರಾಮ್ ಮಾಂಜಿಯ ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಅವಮ್ ಮೋರ್ಚಾ (ಎಚ್ಎಎಂ) ವಿರುದ್ಧ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಹಾಕುವ ಮೂಲಕ ಚಿರಾಗ್ ಈ ಸಂಘರ್ಷವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಮುಂದಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಈ ಅಂಕಣಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲೇ ಹೇಳಿದಂತೆ, ಸಾಮಾಜಿಕ ರಚನೆ ಮತ್ತು ಮತದಾನದ ಮಾದರಿಗಳ ಮೇಲೆ ಅವುಗಳ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಗಮನಿಸಿದರೆ, ನಿತೀಶ್ ಕುಮಾರ್ ಅವರು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದ ಮೊದಲ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಮಹಾದಾಲಿತ್ಗಳ ಚುನಾವಣಾ ಒಕ್ಕೂಟವನ್ನು ರಚಿಸಿದರು. 2007 ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಸಿಎಂ ಹುದ್ದೆಯನ್ನು ಗಟ್ಟಿಗೊಳಿಸಿದ ಕೂಡಲೇ, ಅತ್ಯಂತ ದುರ್ಬಲ ಜಾತಿಗಳನ್ನು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿಗಳ ಪಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿಸಲು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಲು ನಿತೀಶ್ ರಾಜ್ಯ ಮಹಾದಾಲಿತ್ ಆಯೋಗವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು.

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ : ವಿವಾದಗಳ ಬಳಿಕ ಸ್ಥಾನದಿಂದ ಕೆಳಗಿಳಿದ ಫೇಸ್​ಬುಕ್​ ಇಂಡಿಯಾ ಅಧಿಕಾರಿ ಅಂಕಿದಾಸ್​

ಮಹಾದಾಲಿತ್ ಎಂದು ವರ್ಗೀಕರಿಸಲು ಆಯೋಗವು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿದ ಜಾತಿಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಿಂದ ದುಸಾಧ್ ಮತ್ತು ಚಾಮರನ್ನು ಹೊರಗಿಡಲಾಯಿತು. ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ, ಮಹಾದಾಲಿತ್ ಆಯೋಗವು ಇನ್ನೂ ಎರಡು ಶಿಫಾರಸುಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೊರಬರುತ್ತಿದ್ದರೂ, ದುಸಾದ್ಗಳು ಇನ್ನೂ ಮಹಾದಾಲಿತ್ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆಯಬೇಕಿದೆ, ಆದರೂ ಚಾಮರು ಇದನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.

ಚಿರಾಗ್ ಅವರು ನಿತೀಶ್ ಮೇಲೆ ಹಗೆತನದ ದಾಳಿಯನ್ನು ಹೀಗೆ ಮುನ್ನಡೆಸಿದರೆ, 2010 ಮತ್ತು 2015 ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಮಾಡಿದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಬಲಪಡಿಸಬಹುದು. ಇದು ಶೇ.15 ಮತಗಳಾಗಿದ್ದು, ನಿತೀಶ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕುರ್ಮಿ ಬೆಂಬಲಿಗರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ ತೋರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದರಿಂದ ಈಗಿನ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಗೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಪ್ರಯೋಜನವಾಗಲಿದೆ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತಿದೆ.