Andhra Pradesh-Telangana: ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ತೆಲಂಗಾಣ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ನೀರಿಗಾಗಿ ಕದನ..!

ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ - ತೆಲಂಗಾಣದ ನಡುವೆ ಯಾವುದಾದರೂ ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಕದನ ನಡೆಯುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತದೆ. ಇದೀಗ ನೀರಿಗಾಗಿ ಕದನ ಶುರುವಾಗಿದೆ, 2014ರ ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ ಮರುಸಂಘಟನೆ ಕಾಯಿದೆಯಡಿ ತೆಲಂಗಾಣ ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದಿಂದ ಬೇರ್ಪಟ್ಟು 7 ವರ್ಷಗಳನ್ನು ಕಳೆದಿದೆಯಾದರೂ, ಈ ಎರಡು ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಸೇರಿರುವ ಕೃಷ್ಣಾ ಜಲದ ನೀರಿನ ಸಮಸ್ಯೆ ಬಗೆಹರಿಯದೆ ಉಳಿದಿದೆ. ಜುಲೈ 16 ರಂದು, ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ತೆಲಂಗಾಣದ ನಡುವೆ ಕೃಷ್ಣಾ ಜಲ ಹಂಚಿಕೆ (ನೀರಾವರಿ ಮತ್ತು ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಶಕ್ತಿಗಾಗಿ ಬಳಸುವ) ನಡುವಿನ ತೀವ್ರ ಜಗಳವು ಹೊಸ ಹಂತಕ್ಕೆ ತಲುಪಿದೆ.ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಜಲ ಶಕ್ತಿ ಸಚಿವಾಲಯವು ಅಕ್ಟೋಬರ್ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಯೋಜನೆಗಳು ಆರಂಭಿಸಲು ಮತ್ತು ನೀರಾವರಿ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಆದೇಶಿಸಿತು. ಕೃಷ್ಣಾ ಮತ್ತು ಗೋದಾವರಿ ನದಿಗಳು ರಾಜ್ಯಗಳ ಸಮಸ್ಯೆಯಲ್ಲ, ಅವುಗಳ ನದಿ ನಿರ್ವಹಣಾ ಸಮಿತಿಗಳಿಗೆ ಸೇರುತ್ತವೆ ಎಂದು ನಿರ್ವಹಣಾ ಸಮಿತಿ ಎರಡು ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಕುರಿತು ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡಿತು.

ಅಕ್ಟೋಬರ್ 14 ರಿಂದ, ಕೃಷ್ಣಾ ನದಿ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ 36 ಯೋಜನೆಗಳು ಮತ್ತು ಗೋದಾವರಿ ನದಿ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ 71 ಯೋಜನೆಗಳು ಕೃಷ್ಣಾ ನದಿ ನಿರ್ವಹಣಾ ಮಂಡಳಿ (ಕೆಆರ್‌ಎಂಬಿ) ಮತ್ತು ಗೋದಾವರಿ ನದಿ ನಿರ್ವಹಣಾ ಮಂಡಳಿ (ಜಿಆರ್‌ಎಂಬಿ) ಅನುಮೋದನೆಗೆ ಒಳಪಟ್ಟಿರುತ್ತದೆ.

ಈ ಎರಡು ಯೋಜನೆಗಳು 2014 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು, ಎರಡು ನದಿ ಜಲಾನಯನ ಯೋಜನೆಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆ, ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯು, ನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಸಮಿತಿಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಎರಡೂ ರಾಜ್ಯಗಳು ನಿರ್ವಹಣಾ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣಾ ವೆಚ್ಚ ನಿರ್ವಾಹಿಸಲು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ 200 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳನ್ನು ನಿರ್ದೇಶಕರ ಮಂಡಳಿಗೆ ಜಮಾ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ.

ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶವು ಈ ಕ್ರಮವನ್ನು ಒಪ್ಪಿದೆಯಾದರೂ, ತೆಲಂಗಾಣ ವಿರೋಧ ಮಾಡುತ್ತಲೇ ಬಂದಿದೆ. ತೆಲಂಗಾಣ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಕೆ. ಚಂದ್ರಶೇಖರ್ ರಾವ್ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಮಂಡಳಿಗಳ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ತರುವ ಮೊದಲು ಕೃಷ್ಣಾ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ತನ್ನ ನ್ಯಾಯಯುತ ಪಾಲನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಬಯಸಿದ್ದರು.

ಕೃಷ್ಣಾದಲ್ಲಿರುವ ಶ್ರೀಶೈಲ ಎಡದಂಡೆ ಕಾಲುವೆ ಯೋಜನೆಯಿಂದ ತೆಲಂಗಾಣವು ನೀರಾವರಿಗಾಗಿ ನೀರನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ. ಇದು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತದೆ. ಕೆಆರ್‌ಎಂಬಿ ಎರಡೂ ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ನೀರಿನ ಕದನವನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವಂತೆ ಕೇಳಿದರೂ ಕೃಷ್ಣೆಯ ಬಲದಂಡೆ ಕಾಲುವೆಯಿಂದ ನೀರನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಲು ರಾಜೋಲಿಬಂಡಾ ತಿರುವು ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಎರಡೂ ರಾಜ್ಯಗಳು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುತ್ತಿವೆ.

ಎರಡು ನದಿಗಳ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ನೀರಾವರಿ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವ ಮೊದಲು ಯಾವುದೇ ರಾಜ್ಯಗಳು ಅಗತ್ಯ ಅನುಮತಿಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಅನುಮೋದನೆಗಳನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿಲ್ಲ ಎಂದು ನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಸಮಿತಿ ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ.

ಜಲ ಶಕ್ತಿ ಸಚಿವಾಲಯವು ಎಲ್ಲಾ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ತಕ್ಷಣವೇ ನಿಲ್ಲಿಸುವಂತೆ ಮತ್ತು ಪೂರ್ಣಗೊಂಡ ಹಾಗೂ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಆರು ತಿಂಗಳೊಳಗೆ ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿ ಅನುಮತಿ ಪಡೆಯುವಂತೆ ಎರಡೂ ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಕೇಳಿದೆ. ಕೆಆರ್‌ಎಂಬಿ, ಜಿಆರ್‌ಎಂಬಿ, ಕೇಂದ್ರ ಜಲ ಆಯೋಗ ಮತ್ತು ಇತರ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳು ಅನುಮೋದಿಸದ ಹೊರತು ಯಾವುದೇ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸದಂತೆ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡಿದೆ.

ಈ ಎರಡು ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ಸುಮಾರು ಒಂದು ಡಜನ್ ಅನುಮೋದಿಸದ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೂ, ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶವು ಕೃಷ್ಣಾದ ಐದು ಯೋಜನೆಗಳು ಮತ್ತು ಗೋದಾವರಿಯ ಎರಡು ಯೋಜನೆಗಳ ವಿವರವಾದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಆಯಾ ನಿರ್ವಹಣಾ ಸಮಿತಿಗಳಿಗೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದೆ. ಆದರೆ, ತೆಲಂಗಾಣ ಯಾವುದೇ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸದಿದ್ದರೂ ಯೋಜನೆ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ ಎಂದು ಜನ ಸಮಿತಿ ತಿಳಿಸಿದೆ.

ನೀರಾವರಿ ಯೋಜನೆಗಳಿಗಾಗಿ ರಾಜ್ಯವು ಸಾಲಗಳ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಸಾಲ ಪಡೆಯಲು ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಂಕುಗಳ ಒಕ್ಕೂಟದೊಂದಿಗೆ ಸಾಲ ಒಪ್ಪಂದಗಳನ್ನು ಮಾತುಕತೆ ಮಾಡಲು ಸ್ವತಂತ್ರ ಕಂಪನಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದೆ. ಈಗ, ಕೇಂದ್ರವು ಈ ತೆಲಂಗಾಣದ ಯಾವುದೇ ಯೋಜನೆಯಗಳನ್ನು "ಅನುಮೋದಿಸಿಲ್ಲ" ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿದೆ, ಹಾಗೂ ಅನುಮೋದನೆಗಾಗಿ ಬಾಕಿ ಇರುವ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಸಾಲ ನೀಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಬ್ಯಾಂಕ್ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಸೂಚಿಸಿದೆ.

ಈ ಕ್ರಮದ ಕುರಿತು ತೆಲಂಗಾಣ ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿ ಕಿರಿಕಿರಿಗೊಂಡಿದೆ ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರದ ಇತ್ತೀಚಿನ ಸೂಚನೆ ರಾಜ್ಯದ ಆದೇಶ ಮತ್ತು ಒಕ್ಕೂಟದ ಮೇಲೆ ಮತ್ತೊಂದು ದಾಳಿ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದೆ. ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ನಿಂದ, ಕೃಷ್ಣಾ ಮತ್ತು ಗೋದಾವರಿ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಭಾರತೀಯ ಸರ್ಕಾರದ ನೇರ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಜಲ ಸಮಿತಿ ತಿಳಿಸಿದೆ.

"ಈ ಎರಡು ಸಮಿತಿಗಳು ಸಂಪೂರ್ಣ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶ ಒಳಗೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿ, ಇದು ಅಪಾಯಕಾರಿ ನದಿ ನಿರ್ವಹಣಾ ಪ್ರಯೋಗ" ಎಂದು ತೆಲಂಗಾಣದ ಮಾಜಿ ಮುಖ್ಯ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಮತ್ತು ಹಲವು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ನೀರಾವರಿ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಎಸ್‌ಕೆ ಜೋಶಿ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಅಂತಾರಾಜ್ಯ ನದಿಗಳಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯದ ನೀರಿನ ಸಂಪನ್ಮೂಲದ ಬಗ್ಗೆ ಅನಿಶ್ಚಿತತೆಯ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ, ನಿರ್ದೇಶನ ಮಂಡಳಿಯು ಪ್ರತಿ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಒಟ್ಟಾರೆ ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡುವ ಬದಲು ಪ್ರತಿ ಯೋಜನೆಗೆ ಹೇಗೆ ನೀರನ್ನು ಹಂಚುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಗೊಂದಲ ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸರ್ಕಾರದ ಕ್ರಮವನ್ನು ಕುರಿತು ಅನಿಸಿಕೆಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.

ಕೆಸಿಆರ್ ಮತ್ತು ಆಂಧ್ರದ ಸಿಎಂ ವೈ.ಎಸ್. ಜಗನ್ ಮೋಹನ್ ರೆಡ್ಡಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕಾಗಿ ಹೋರಾಡುತ್ತಿದ್ದು, ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುವ ಬದಲು, ಇಬ್ಬರೂ ತಮ್ಮ ವೈಯಕ್ತಿಕ ದ್ವೇಷದಿಂದ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಇನ್ನೂ ಜಾಸ್ತಿ ಮಾಡಿದರು. ಈ ಎರಡೂ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ತೃಪ್ತಿಕಾರ ಪರಿಹಾರ ನೀಡಲು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ" ಎಂದು ನೀರಿನ ನೀತಿಯ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ತಜ್ಞ ಬಿಕ್ಷಮ್ ಗುಜ್ಜ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, 2021ರ ವಿದ್ಯುತ್ (ತಿದ್ದುಪಡಿ) ಮಸೂದೆ, ಮಳೆಗಾಲದ ಅಧಿವೇಶನದಲ್ಲಿ ಸಂಸತ್ತಿನಿಂದ ಅನುಮೋದಿಸಲ್ಪಡಬಹುದು, ವಿದ್ಯುತ್ ಪೂರೈಕೆ ಪರವಾನಗಿಗಳನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಇದರೊಂದಿಗೆ, ಮುಂದಿನ ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ ವಿದ್ಯುತ್ ವಿತರಣೆಯಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಪಾತ್ರ ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಹಾಗೂ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 14ರಿಂದ, ತೆಲಂಗಾಣ ಮತ್ತು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ, ನೀರು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಕೇಂದ್ರ ವಿಷಯವಾಗುತ್ತದೆ.

"ಇತ್ತೀಚಿನ ಅಧಿಸೂಚನೆ ಈ ಎರಡು ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಕೆಲವೇ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಇಡೀ ದೇಶದ ನೀರಿನ ವಿಚಾರದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ" ಎಂದು ಗುಜ್ಜಾ ಎಚ್ಚರಿಸಿದ್ದಾರೆ. "ಈ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಿಂದ ಹೊರಬರಲು ಉಭಯ ರಾಜ್ಯಗಳು ಒಂದಾಗಬೇಕು, ಪರಸ್ಪರ ಗೌರವದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಮತ್ತು ಜಂಟಿಯಾಗಿ ಅದನ್ನು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ಗೆ ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕು" ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.