Health: ಫ್ರಂಟೊಟೆಂಪೊರಲ್ ಡಿಮೆನ್ಶಿಯಾ ಎಂಬ ಬುದ್ಧಿಮಾಂದ್ಯತೆ, ವರ್ತನೆಯಲ್ಲಾಗುವ ಬದಲಾವಣೆಯ ಕಡೆಗಣನೆ ಬೇಡ

ಫ್ರಂಟೊಟೆಂಪೊರಲ್​ ಡೆಮೆನ್ಶಿಯಾ ಅಥವಾ ಎಫ್​ಟಿಡಿ ಬುದ್ಧಿಮಾಂದ್ಯತೆಯ ಒಂದು ಸಾಮಾನ್ಯ ವಿಧ. ಫ್ರಂಟೊಟೆಂಪೊರಲ್ ಬುದ್ಧಿಮಾಂದ್ಯತೆಯು (Frontotemporal dementia) ಮೆದುಳಿನ ಮುಂಭಾಗದ ಮತ್ತು ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಹಾಲೆಗಳ ಪ್ರಧಾನ ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆ ಇರುವ ಸ್ಥಿತಿಯಾಗಿದೆ. ಫ್ರಂಟೊಟೆಂಪೊರಲ್ ಬುದ್ಧಿಮಾಂದ್ಯತೆಯು ಎಫ್ಟಿಡಿ, ಎಫ್ಟಿಡಿ ಜೊತೆಗೆ ಎಎಲ್ಎಸ್ ಮತ್ತು ಪಿಎಸ್ಪಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಫ್ರಂಟೊಟೆಂಪೊರಲ್ ಲೋಬರ್ ಡಿಜೆನರೇಶನ್ನ ಉಪ ಪ್ರಕಾರವಾಗಿದೆ.

ಬುದ್ಧಿಮಾಂದ್ಯತೆ ರೋಗ ರೋಗಿಗಳ ನೆನಪಿನ ಶಕ್ತಿ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಈ ರೋಗದಲ್ಲಿ ವಯಸ್ಸು ಕೂಡ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರ ಹೊರತಾಗಿ ಅನೇಕ ದೈಹಿಕ ರೋಗ, ಮಾನಸಿಕ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆ ಕೂಡ ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ. ಡೆಮೆನ್ಶಿಯಾ ಯುವ ಜನರನ್ನು ಕೂಡ ಕಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ. ಹಲವಾರು ಲಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಇದು ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಲಿದೆ.

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: Breast Cancer: ಸ್ತನ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್​ನಿಂದ ಗರ್ಭಧಾರಣೆಗೆ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗುತ್ತಾ? ಯಾವ ರೀತಿಯ ಮುನ್ನೆಚ್ಚರಿಕೆ ಅಗತ್ಯ?

ಫ್ರಂಟೊಟೆಂಪೊರಲ್ ಬುದ್ಧಿಮಾಂದ್ಯತೆಯು ಕಿರಿಯ ವಯಸ್ಸಿನ ಅಂದರೆ 65ಕ್ಕೂ ಕಡಿಮೆ ವಯಸ್ಸಿನವರಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಬುದ್ಧಿಮಾಂದ್ಯತೆಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಇದು ಪ್ರತಿ 1 ಲಕ್ಷ ಮಂದಿಯಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 15-22 ಜನರ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ 1.2-1.8 ಮಿಲಿಯನ್ ಜನರು FTD ಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಫ್ರಂಟೊಟೆಂಪೊರಲ್ ಬುದ್ಧಿಮಾಂದ್ಯತೆ (FTD) ವರ್ತನೆಯ ರೂಪಾಂತರ, ಶಬ್ದಾರ್ಥದ ಬುದ್ಧಿಮಾಂದ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಅಲ್ಲದ ನಿರರ್ಗಳ ಅಫೇಸಿಯಾ ಎಂದು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಬಹುದು.

ಫ್ರಂಟೊಟೆಂಪೊರಲ್ ಬುದ್ಧಿಮಾಂದ್ಯತೆಯ ಲಕ್ಷಣಗಳು

ಎಫ್ಟಿಡಿ ರೋಗಿಯ ವರ್ತನೆಯ ರೂಪಾಂತರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನ ಮನೋವೈದ್ಯಕೀಯ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಇದು ಸಂಕೀರ್ಣ ಮತ್ತು ಗುಣಪಡಿಸಲಾಗದ ರೋಗವಾಗಿದ್ದು ಇದು ಮಿದುಳಿಗೆ ಹಾನಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಈ ರೋಗದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಕೇವಲ ನೆನಪಿನ ಶಕ್ತಿ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಆಲೋಚಿಸುವ, ಅರ್ಥೈಸಿಕೊಳ್ಳುವ, ದೈನಂದಿನ ಕೆಲಸ ಮತ್ತು ಸೂಚನೆ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮಾಡಲು ಕಷ್ಟವಾಗಿ ಬೇರೆಯವರ ಮೇಲೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಅವಲಂಬಿತರಾಗಿರುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ವಿಷಯಗಳ ಮೇಲೆ ಗಮನ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಲು ವಿಫಲರಾಗುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಸುಲಭವಾಗಿ ವಿಚಲಿತರಾಗುತ್ತಾರೆ.

ಸಾಂದರ್ಭಿಕ ಚಿತ್ರ

ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್​ ಫಾರ್ ಫ್ರಂಟೊಟೆಂಪೊರಲ್​ ಡೆಮೆನ್ಶಿಯಾ (ಎಎಫ್​ಡಿಟಿ) ಪ್ರಕಾರ, ಬುದ್ಧಿಮಾಂದ್ಯತೆ ಪ್ರಮುಖ ವಿಧ ಪ್ರಾಂಟೊಟೆಂಪರಲ್​ ಡೆಮೆನ್ಟಿಯಾ ಆಗಿದೆ. ಇದು ಸರಿಯಾದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪತ್ತೆಯಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಪ್ರಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಇದರ ಸಾಮಾನ್ಯ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲ. ಅದರಲ್ಲೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮರೆಗುಳಿತ, ನೆನಪಿನ ಶಕ್ತಿ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳವಂತಹ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಗೋಚರವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಇಂತಹ ರೋಗಿಗಳ ಕಾಳಜಿ ವಹಿಸುವುದು ಸವಾಲು ಮತ್ತು ಕಷ್ಟದಾಯ ತ್ರಾಸದಾಯಕ ಕೆಲಸವಾಗಿರಲಿದೆ.

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: Health Tips: ಗರ್ಭಿಣಿಯಾಗಲು ಎಷ್ಟೇ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ್ರೂ ಸಾಧ್ಯವಾಗ್ತಿಲ್ವಾ? ಈ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿದ್ರೆ ನೀವು ವೈದ್ಯರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸೋದು ಬೆಟರ್!

ಈ ರೂಪಾಂತರವನ್ನು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಪ್ರಗತಿಶೀಲ ಅಫೇಸಿಯಾ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಸೆಮ್ಯಾಂಟಿಕ್ ಬುದ್ಧಿಮಾಂದ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ನಾನ್ ಫ್ಲೂಯೆಂಟ್ ಅಫೇಸಿಯಾವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಅವರು ಮಾತನಾಡಲು ಕಷ್ಟಪಡುತ್ತಾರೆ, ಸರಿಯಾದ ಪದಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ವಸ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಹೆಸರನ್ನು ಮರೆತುಬಿಡುತ್ತಾರೆ. ಓದಲು ಮತ್ತು ಬರೆಯಲು ಕಷ್ಟವಾಗಬಹುದು. ಅವರು ಪದಗಳ ಅರ್ಥವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳದಿರಬಹುದು ಮತ್ತು ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ಅನುಚಿತವಾಗಿ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಬಹುದು. ಮುಂದುವರಿದ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ರೋಗಿಗಳು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಮೂಕರಾಗಬಹುದು.

ಪಾರ್ಕಿನ್ಸೋನಿಸಂಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ್ದರೆ ಅವರು ನಡೆಯಲು ತೊಂದರೆ, ನಡುಕ ಮತ್ತು ಬಿಗಿತದಂತಹ ಮೋಟಾರ್ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಬಹುದು.
ಅನೇಕ ಅಧ್ಯಯನಗಳಲ್ಲಿ ಎಫ್ಟಿಡಿ ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಜೀವಿತಾವಧಿ 7-13 ವರ್ಷಗಳ ನಡುವೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಸಾವಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಕಾರಣಗಳು ಉಸಿರಾಟದ ಸಮಸ್ಯೆ (ನ್ಯುಮೋನಿಯಾ, ಉಸಿರುಗಟ್ಟುವಿಕೆ), ಹೃದಯರಕ್ತನಾಳದ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳು ಮತ್ತು ಕ್ಯಾಚೆಕ್ಸಿಯಾ.

ಮಂಗಳೂರಿನ ಕೆಎಂಸಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ನರರೋಗ ತಜ್ಞ ಡಾ. ರೋಹಿತ್ ಪೈ

FTD ಯ ಕಾರಣ

ಮೆದುಳಿನಲ್ಲಿ ಟೌ ಪ್ರೊಟೀನ್ಗಳು ಎಂಬ ಅಸಹಜ ಪ್ರೋಟೀನ್ಗಳ ಶೇಖರಣೆ ಇದೆ. ಇವುಗಳು ನ್ಯೂರಾನ್ಗಳ ಅಸಹಜ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ಮುಂಭಾಗದ ಮತ್ತು ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಹಾಲೆಗಳ ಕ್ಷೀಣತೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತವೆ. ಕೆಲವರಲ್ಲಿ ಫ್ರಂಟೊಟೆಂಪೊರಲ್ ಬುದ್ಧಿಮಾಂದ್ಯತೆಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಆನುವಂಶಿಕ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ಇರಬಹುದು.

FTD ರೋಗನಿರ್ಣಯ

ರೋಗನಿರ್ಣಯವು ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಅರಿವಿನ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನದಿಂದ ಆಗಿದೆ. ಮೆದುಳಿನ MRI ಮುಂಭಾಗ ಮತ್ತು ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಕ್ಷೀಣತೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. FDG PET ಸ್ಕ್ಯಾನ್ ಮುಂಭಾಗದ ಮತ್ತು ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಹಾಲೆಗಳ ಹೈಪೋ ಮೆಟಾಬಾಲಿಸಮ್ ಅನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.

ಚಿಕಿತ್ಸೆ

FTD ಗೆ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಇಲ್ಲ. ವರ್ತನೆಯ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ರೋಗಿಗಳಿಗೆ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳನ್ನು ನೀಡಬಹುದು. ಭಾಷಾ ವೈಪರೀತ್ಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ರೋಗಿಗಳಿಗೆ ಸ್ಪೀಚ್ ಥೆರಪಿಯನ್ನು ಮಾಡಬಹುದು.