Explained: ಶಾಸಕಾಂಗದ ವಿಧಗಳು ಯಾವುವು? ಏಕಸಭಾ ಶಾಸನ ಸಭೆ ಹಾಗೂ ದ್ವಿಶಾಸನಭೆಗಿರುವ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳೇನು?

ಶಾಸಕಾಂಗವು ರಾಜ್ಯದ ಕಾನೂನು ರಚಿಸುವ ಅಂಗವಾಗಿದ್ದು ಸರಕಾರದ ಮೊದಲ ಅಂಗ ಎಂಬುದಾಗಿ ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದಿದೆ. ಕಾನೂನು ರಚಿಸುವ ಹಾಗೂ ಬದಲಾಯಿಸುವ ಹಾಗೂ ಸರಕಾರದ ಆಡಳಿತದ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಶಾಸಕಾಂಗವು ಎರಡು ವಿಧಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ಅವುಗಳ ಕಾರ್ಯವೈಖರಿ ಹಾಗೂ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯಿಂದ ಭಿನ್ನವಾಗಿವೆ. ಏಕಸಭಾ ಶಾಸನ ಸಭೆ (Unicameral Legislature) ಹಾಗೂ ದ್ವಿಶಾಸನಭೆ (Bicameral Legislature) ಎಂಬ ವಿಧಗಳನ್ನು ಶಾಸಕಾಂಗವು ಹೊಂದಿದೆ ಅವುಗಳಿಗಿರುವ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳೇನು ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳೋಣ

ಏಕಸಭಾ ಶಾಸನ ಸಭೆ (What is Unicameral Legislature):

ಶಾಸಕಾಂಗ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸಲು (Legislative Proceedings), ಬಜೆಟ್ ಅನುಮೋದನೆ (Budget Approval), ಕಾನೂನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸುವಿಕೆ (Law Making), ಆಡಳಿತದ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ (Administration), ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಾಗೂ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯ ವಿಷಯಗಳ ಚರ್ಚೆ ನಡೆಸುವ ಒಂದೇ ಒಂದು ಸಂಸತ್ತಿನ ಅಥವಾ ಶಾಸಕಾಂಗ ಕೊಠಡಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ವಿಶ್ವದ ಬಹುತೇಕ ದೇಶಗಳು ಏಕಸದಸ್ಯ ಶಾಸಕಾಂಗವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ, ಉದಾ: ನಾರ್ವೆ (Norway), ಸ್ವೀಡನ್ (Sweden), ನ್ಯೂಜಿಲ್ಯಾಂಡ್ (New Zealand), ಇರಾನ್ (Iran), ಹಂಗೇರಿ (Hungary), ಚೀನಾ (China), ಶ್ರೀಲಂಕಾ (Sri Lanka) ಇತ್ಯಾದಿ.

ಈ ಬಗೆಯ ಶಾಸಕಾಂಗವನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಶಾಸಕಾಂಗವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಏಕೆಂದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಶಾಸನ ಮಾಡುವ ವಿಧಾನ ಸರಳವಾಗಿದೆ ಹಾಗೂ ಇಂತಹ ಶಾಸಕಾಂಗಕ್ಕೆ ವಿನಿಯೋಗಿಸುವ ಹಣ ಕೂಡ ಕಡಿಮೆ ಸಾಕಾಗುತ್ತದೆ. ಕಡಿಮೆ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳಿಂದ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆ ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ. ಏಕಸಭೆಯ ಶಾಸಕಾಂಗದ ಸದಸ್ಯರು ನೇರವಾಗಿ ದೇಶದ ಜನರಿಂದ ಚುನಾಯಿತರಾಗುತ್ತಾರೆ.

ಉಭಯ ಸದನಗಳ ಶಾಸಕಾಂಗ (Bicameral Legislature):

ಉಭಯ ಸದನಗಳ ಶಾಸಕಾಂಗದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಮನೆಗಳು, ಅಸೆಂಬ್ಲಿ ಇಲ್ಲವೇ ಚೇಂಬರ್‌ಗಳಿವೆ. ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವುದು, ಬಜೆಟ್ ಅನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸುವುದು ಇತ್ಯಾದಿ ಶಾಸಕಾಂಗ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವುದು ಇದರ ಕೆಲಸವಾಗಿದ್ದು ಇದರ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶವೆಂದರೆ ದೇಶದ ಎಲ್ಲಾ ವಲಯಗಳು ಅಥವಾ ಸಮಾಜಗಳ ಜನರನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವುದಾಗಿದೆ. ಭಾರತ, ಕೆನಡಾ, ಜಪಾನ್, ಸ್ಪೇನ್, ಇಟಲಿ, ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ ದ್ವಿತೀಯ ಶಾಸಕಾಂಗವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡ ಕೆಲವು ದೇಶಗಳು ಎರಡು ದೇಶಗಳ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲು ಪ್ರತಿಯೊಂದು ದೇಶವು ತನ್ನದೇ ಆದ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವಿಧಾನವನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತದೆ. ಎರಡೂ ಮನೆಗಳಿಂದ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡಲು ಪ್ರತಿಯೊಂದು ದೇಶವೂ ತನ್ನದೇ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತದೆ. ಆಸನಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ, ಅಧಿಕಾರ, ಮತ ಚಲಾವಣೆಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಈ ಚೇಂಬರ್‌ಗಳು ಅಥವಾ ಮನೆಗಳು ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಒಂದು ಭಿನ್ನವಾಗಿವೆ. ಉಭಯ ಸದನಗಳ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಏಕಸಭೆಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಹಾಗೆ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿರದೇ ಇರಬಹುದು ಏಕೆಂದರೆ ಶಾಸನಕ್ಕೆ ಎರಡು ಕೋಣೆಗಳಿದ್ದು ಕಾನೂನು ಅಂಗೀಕಾರಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚು ಸಮಯ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.

ಮೇಲಿನ ಮಾಹಿತಿಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ಏಕಸದಸ್ಯ ಮತ್ತು ಉಭಯ ಸದನಗಳ ಶಾಸಕಾಂಗದ ನಡುವಿನ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು ಹೀಗಿವೆ:

ಏಕಸಭಾ ಶಾಸನ ಸಭೆ:

ಇದು ಒಂದು ಮನೆ, ಅಸೆಂಬ್ಲಿ ಅಥವಾ ಶಾಸನ ಸಭೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಸಣ್ಣ ದೇಶಗಳಿಗೆ ಇದು ಸೂಕ್ತ. ಏಕಸದಸ್ಯ ಶಾಸಕಾಂಗ ಹೊಂದಿರುವ ದೇಶಗಳು ಚೀನಾ, ಇರಾನ್, ನ್ಯೂಜಿಲ್ಯಾಂಡ್, ನಾರ್ವೆ, ಸ್ವೀಡನ್ ಇತ್ಯಾದಿ. ಕಾನೂನನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಲು ಇದು ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿದೆ ಏಕೆಂದರೆ ಕಾನೂನನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಲು ಕೇವಲ ಒಂದು ಮನೆಯಿಂದ ಅನುಮೋದನೆ ಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

ಉಭಯ ಸದನಗಳ ಶಾಸಕಾಂಗ:

ಉಭಯ ಸದನಗಳ ಶಾಸಕಾಂಗವು ಎರಡು ಮನೆಗಳು, ಅಸೆಂಬ್ಲಿ ಅಥವಾ ಶಾಸನ ಸಭೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ದೊಡ್ಡ ದೇಶಗಳಿಗೆ ಸೂಕ್ತ. ಉಭಯ ಸದನಗಳ ಶಾಸಕಾಂಗ ಹೊಂದಿರುವ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತ, ಅಮೆರಿಕ, ಫ್ರಾನ್ಸ್, ಕೆನಡಾ, ಇಟಲಿ ಇತ್ಯಾದಿ. ಕಾನೂನನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರಲು ಎರಡು ಮನೆಗಳ ಅನುಮೋದನೆ ಬೇಕಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಇದು ಕಡಿಮೆ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿದೆ, ಇದು ಹೆಚ್ಚು ಸಮಯ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು.