NOTA: ಇವಿಎಂನ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಈ ನೋಟಾ ಇರೋದ್ಯಾಕೆ? ಈ ಬಟನ್​ಗಿರೋ ಪವರ್ ಬಗ್ಗೆ ಗೊತ್ತಿದ್ಯಾ?

ರಾಜ್ಯದೆಲ್ಲೆಡೆ ಮತದಾನ (Voting) ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ಜನಗಳು ತನ್ನ ನೆಚ್ಚಿನ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗೆ ಮತ ಚಲಾಯಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ತಮ್ಮ ತಮ್ಮ ಪಕ್ಷ ಎಂದು, ಅವರನ್ನು ಗೆಲ್ಲಿಸಬೇಕು, ಇವರನ್ನು ಗೆಲ್ಲಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಹೇಳ್ತಾ ಇದ್ದಾರೆ. ಇನ್ನೂ ಕೆಲವರಿಗೆ ಯಾರಿಗೂ ಮತ ಹಾಕಲು ಇಷ್ಟ ಇರಲ್ಲ, ಅವರು ನೋಟಾ (Nota) ಬಟನ್ ಒತ್ತಿ ಬರುತ್ತಾರೆ. ನೋಟಾ, ಅಥವಾ "ಮೇಲಿನ ಯಾವುದೂ ಅಲ್ಲ" (None of the Above), ಇದು ಮತದಾರರು ಸ್ಪರ್ಧಿಸುವ ಎಲ್ಲಾ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ (Candidates) ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ನಿರಾಕರಣೆಯ ಮತವನ್ನು ನೋಂದಾಯಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುವ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದೆ. ಮತದಾರನು ನೋಟಾ ಒತ್ತಿದರೆ ಅದು ಮತದಾರ ಯಾವುದೇ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ಮತ ಹಾಕಲು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

ಮೇಲಿನ ಯಾವುದೂ ಅಲ್ಲ- None Of The Above

27 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2013 ರಂದು, ಭಾರತದ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ "ಮೇಲಿನ ಯಾವುದೂ ಅಲ್ಲ" ಮತವನ್ನು ನೋಂದಾಯಿಸುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸಬೇಕೆಂದು ತೀರ್ಪು ನೀಡಿತು. ಹೀಗಾಗಿ ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಮತಯಂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಅದಕ್ಕೆ ಬಟನ್ ಅನ್ನು ಒದಗಿಸುವಂತೆ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗಕ್ಕೆ ಆದೇಶ ನೀಡಿತು.

ಮತದಾರರಿಗೆ ನೋಟಾ ಚಲಾಯಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡಲು ಇಸಿಐ 'ನನ್ ಆಫ್ ದಿ ಎಬವ್' ಆಯ್ಕೆಗೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಚಿಹ್ನೆಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದೆ. ಈ ಚಿಹ್ನೆಯು ಎಲ್ಲಾ ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಮತಯಂತ್ರಗಳ (ಇವಿಎಂ) ಕೊನೆಯ ಫಲಕದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ.

ನಿರಾಕರಣೆಯ ಮತ

ನೋಟಾ, ಅಥವಾ "ಮೇಲಿನ ಯಾವುದೂ ಅಲ್ಲ", ಇದು ಮತದಾರರು ಸ್ಪರ್ಧಿಸುವ ಎಲ್ಲಾ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ನಿರಾಕರಣೆಯ ಮತವನ್ನು ನೋಂದಾಯಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುವ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದೆ. ಮತದಾರನು ನೋಟಾ ಒತ್ತಿದರೆ ಅದು ಮತದಾರ ಯಾವುದೇ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ಮತ ಹಾಕಲು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

ನೋಟಾ ಆಯ್ಕೆಯ ಉದ್ದೇಶವೇನು?

ಯಾವುದೇ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಮತ ಹಾಕಲು ಇಚ್ಛಿಸದ ಮತದಾರರು ತಮ್ಮ ನಿರ್ಧಾರದ ಗೌಪ್ಯತೆಯನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸದೆ ತಿರಸ್ಕರಿಸುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಚಲಾಯಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುವುದು ನೋಟಾ ಆಯ್ಕೆಯ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ. ಸ್ಪರ್ಧಿಸುವ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ಮತ ಚಲಾಯಿಸಲು ಅರ್ಹರಲ್ಲ ಎಂದು ಮತದಾರರು ಭಾವಿಸಿದರೆ ತಿರಸ್ಕರಿಸುವ ಮತವನ್ನು ನೋಂದಾಯಿಸಲು ಅರ್ಹರಾಗಿರಬೇಕು. ಎಲ್ಲಾ ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ನೀಡಲಾದ ಮತದಾನದ ಹಕ್ಕು ಅಸಮ್ಮತಿಯ ಮತವನ್ನು ಅನುಮತಿಸಬೇಕು.

ಬ್ಯಾಲೆಟ್ ಪೇಪರ್ ಇದ್ದಾಗ ಏನ್ ಮಾಡ್ತಾ ಇದ್ರು?

ಇವಿಎಂಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುವ ಮೊದಲು, ಬ್ಯಾಲೆಟ್ ಪೇಪರ್ ಗಳ ಮೂಲಕ ಮತದಾನ ಮಾಡುವಾಗ, ಮತದಾರ ಯಾವುದೇ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ವಿರುದ್ಧ ಗುರುತು ಹಾಕದೆ ಮತಪತ್ರವನ್ನು ಹಾಕುವ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಹೀಗಾಗಿ ಎಲ್ಲಾ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದರು. ಈ ಮತವನ್ನು ನೋಟಾ ಎಂದು ಎಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಒಂದು ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಸ್ಪರ್ಧಿಸುವ ಎಲ್ಲಾ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ಮತಗಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಫಾರ್ಮ್ 49-ಔ ಅನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುವ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು ಆದರೆ ಇದು ಮತಪತ್ರದ ಗೌಪ್ಯತೆಗೆ ಧಕ್ಕೆ ತಂದಿತು.

ಚುನಾವಣಾ ನಿಯಮ ಏನು?

ಚುನಾವಣಾ ನಿಯಮಗಳ ನಡವಳಿಕೆಯ ಪ್ರಕಾರ, 1961 ರ ನಿಯಮ 49-ಔ ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ, 'ಮತದಾರನು ಮತ ಚಲಾಯಿಸದಿರಲು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಮತದಾರರ ನೋಂದಣಿಯಲ್ಲಿ ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿ ಸಂಖ್ಯೆಯ ನಂತರ ಮತದಾರರು ನಮೂನೆ 17ಂ ರಲ್ಲಿ ಸರಿಯಾಗಿ ನಮೂದಿಸಿದ್ದರೆ.ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ಅಂತಹ ಹೇಳಿಕೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಮತದಾರರ ಸಹಿ ಅಥವಾ ಹೆಬ್ಬೆರಳಿನ ಗುರುತನ್ನು ಪಡೆಯಬೇಕು.

'ನೋಟಾ' ಎಂದರೇನು?

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: Aadhaar Guidelines: ಆಧಾರ್ ಬಳಕೆಗೆ ಹೊಸ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿ, ನಿಮ್ಮ ಗೌಪ್ಯತೆ ಕಾಪಾಡೋಕೆ ಹೀಗೆ ಮಾಡಿ

ಇವಿಎಂಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದ ನಂತರ, ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಫಾರ್ಮ್ 49-ಒ ಅನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುವ ಅಥವಾ ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ಅನುಮತಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ.