Earthquake: ಕ್ಷಮಯಾಧರಿತ್ರಿ ಆಗಾಗ ಕಂಪಿಸುವುದೇಕೆ? ಭೂಕಂಪಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೇನು ಅಂತ ನಿಮಗೆ ಗೊತ್ತಾ?

ಸದ್ಯ ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ಸದ್ದು ಮಾಡುತ್ತಿರುವ, ಸುದ್ದಿಯಾಗುತ್ತಿರುವ ಮತ್ತು ಜನರಲ್ಲಿ ಭೀತಿ ಹುಟ್ಟಿಸುತ್ತಿರುವ ವಿಚಾರ ಅಂದರೆ ಒಂದೇ, ಅದು ಭೂಕಂಪ (earthquake)! ಹೌದು, ಟರ್ಕಿ (Turkey), ಸಿರಿಯಾದಲ್ಲಿ (Syria) ಭೀಕರ ಭೂಕಂಪ ಸಂಭವಿಸಿದೆ. ಟರ್ಕಿ ಮತ್ತು ಸಿರಿಯಾದಲ್ಲಿ ಸೋಮವಾರದಿಂದ ಸುಮಾರು 3ರಿಂದ 4 ಬಾರಿ ಪ್ರಬಲ ಭೂಕಂಪ ಸಂಭವಿಸಿದೆ. ಇದರ ಪರಿಣಾಮ ಸುಮಾರು 5 ಸಾವಿರಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಮಂದಿ ಮೃತಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ ಅಂತ ವರದಿಯಾಗಿದೆ. ಇನ್ನು ಗಾಯಗೊಂಡವರ (injured) ಸಂಖ್ಯೆ, ನಿರಾಶ್ರಿತರಾದವರ ಸಂಖ್ಯೆ ಇನ್ನೂ ಲೆಕ್ಕಕ್ಕೇ ಸಿಕ್ಕಿಲ್ಲ. ಜಗತ್ತಿನ ಬಹುತೇಕ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಟರ್ಕಿ ಹಾಗೂ ಸಿರಿಯಾ ಸಹಾಯಕ್ಕೆ ಧಾವಿಸಿದೆ. ಜಗತ್ತಿನ ಜನರು ಟರ್ಕಿ, ಸಿರಿಯಾ ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಅಂದಹಾಗೆ ಭೂಕಂಪ ಎನ್ನುವು ಶಬ್ದ ನಮಗೆ ಹೊಸದೇನೂ ಅಲ್ಲ. ನಮ್ಮ ರಾಜ್ಯದ ವಿಜಯಪುರದಲ್ಲೂ (Vijayapur) ಆಗಾಗ ಭೂಕಂಪ ಆಯ್ತು ಎನ್ನುವ ಸುದ್ದಿ ಕೇಳುತ್ತಿರುತ್ತೇವೆ. ಹಾಗಾದರೆ ಭೂಕಂಪ ಎಂದರೇನು? ಇದು ಹೇಗೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ? ಇದರ ಪರಿಣಾಮಗಳೇನು? ಇದಕ್ಕೆ ಪರಿಹಾರವೇ ಇಲ್ಲವೇ? ಈ ಎಲ್ಲಾ ಸಂಶಯಗಳಿಗೆ ಉತ್ತರ ಇಲ್ಲಿದೆ ಓದಿ…

ಭೂಕಂಪ ಎಂದರೇನು?

ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಸಹಜ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಜನರಿಗೆ ತಿಳಿಯುವಂತೆ ಹೇಳಬೇಕು ಅಂದರೆ ಭೂಕಂಪ ಎಂದರೆ ಭೂಮಿ ಕಂಪಿಸುವುದು. ಆದರೆ ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿ ಹೇಳಬೇಕು ಅಂದರೆ ಭೂಮಿಯ ಎರಡು ಬ್ಲಾಕ್‌ಗಳು ಹಠಾತ್ತಾಗಿ ಒಂದರ ಹಿಂದೆ ಒಂದರಂತೆ ಜಾರಿದಾಗ ಸಂಭವಿಸುವುದು ಭೂಕಂಪ. ಭೂಕಂಪವು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲ್ಮೈ ಅಲುಗಾಡುವಿಕೆಯಾಗಿದ್ದು, ಭೂಮಿಯ ಲಿಥೋಸ್ಫಿಯರ್ನಲ್ಲಿನ ಶಕ್ತಿಯ ಹಠಾತ್ ಬಿಡುಗಡೆಯ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಭೂಕಂಪನ ಅಲೆಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ. ಜಾರಿಬೀಳುವ ಮೇಲ್ಮೈಯನ್ನು ದೋಷ ಅಥವಾ ದೋಷದ ಸಮತಲ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭೂಕಂಪ ಅಥವಾ ಭೂಮಿಯ ಅದಿರಾಟ ಅಥವಾ ಹೊಯ್ದಾಡುವಿಕೆ ಎಂಬುದು ಭೂಮಿಯ ಹೊರಪದರದಲ್ಲಿ ಶಕ್ತಿಯು ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದಾಗ ಅದು ಉಂಟುಮಾಡುವ ಭೂಕಂಪದ ತರಂಗಗಳ ಪರಿಣಾಮ ಎನ್ನಬಹುದು. ಭೂಕಂಪಗಳನ್ನು ಭೂಕಂಪಮಾಪಕದ ಸಹಾಯದಿಂದ ದಾಖಲಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಭೂಕಂಪಲೇಖಿ (ಸೈಸ್ಮಗ್ರಾಫ್) ಎಂಬ ಹೆಸರೂ ಇದೆ.

ಭೂಕಂಪ ಎಲ್ಲಿ ಆಗುತ್ತದೆ?

ಭೂಕಂಪಗಳು ಭೂಮಿಯ ಒಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಿ ಬೇಕಾದರೂ ಸಂಭವಿಸುತ್ತವೆ. ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ಅತಿದೊಡ್ಡ ದೋಷದ ಮೇಲ್ಮೈಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವ, ರೂಪಾಂತರದ ಅಥವಾ ಒಮ್ಮುಖವಾಗಿರುವ ಮಾದರಿಯ ಪದರದ ಗಡಿಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅವು ಪರಸ್ಪರ ಮೃದುವಾಗಿ ಭೂಕಂಪವುಂಟುಮಾಡದೆಯೇ ಹಾದುಹೋಗುತ್ತವೆ.

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: Turkey Earthquake: ಇದೇ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಟರ್ಕಿಯಲ್ಲಿ ಆಗಾಗ್ಗೆ ವಿನಾಶಕಾರಿ ಭೂಕಂಪ ಸಂಭವಿಸೋದು!

ಭೂಕಂಪ ಸಂಭವಿಸಲು ಕಾರಣವೇನು?

ಭೂಕಂಪಗಳಿಗೆ ಅಲೆಗಳು ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣ. ಈ ಪೈಕಿ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಅಲೆಯು– ಹಾನಿಯನ್ನುಂಟುಮಾಡದ ಭೂಕಂಪದ ಆರಂಭಿಕ ಹಂತವಾಗಿದೆ. ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಶೂನ್ಯದಿಂದ ಮೂರು ರಿಯಾಕ್ಟರ್‌ಗಳಿಗೆ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ಕಂಪನಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ. ಬಳಿಕ ಸ್ವಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣದ ದ್ವಿತೀಯ ತರಂಗವು ತುಸು ಹಾನಿ ಮಾಡಬಹುದು. ಮೇಲ್ಮೈ ತರಂಗವು ಭೂಕಂಪದ ಅತ್ಯಂತ ಅಪಾಯಕಾರಿ ಅಲೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ದೊಡ್ಡ ವಿನಾಶಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ನಾಶಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅವರ ರೂಪವು ತುಂಬಾ ಭಯಾನಕವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ಭೂಕಂಪನ ಅಳೆಯುವ ರೀತಿ

• ತೀವ್ರತೆ 3 ಅಥವಾ ಕಡಿಮೆ: ಇದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅನುಭವಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಇದೂ ದಾಖಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹಾನಿಯನ್ನು ಉಂಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ.


• 3 ರಿಂದ 6 ರವರೆಗೆ ತೀವ್ರತೆ: ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿದೆ. ಸಣ್ಣ ಹಾನಿ ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು.


• ತೀವ್ರತೆ 6 ರಿಂದ 7: ಅವು ಇಡೀ ನಗರಕ್ಕೆ ಗಂಭೀರ ಹಾನಿಯನ್ನುಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆ.


• ತೀವ್ರತೆ 7 ರಿಂದ 8: ಇದು ಹಾನಿ ಹೆಚ್ಚು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದು 150 ಕಿಲೋಮೀಟರ್‌ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸುತ್ತದೆ.


• 8 ಡಿಗ್ರಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭೂಕಂಪನವು ಹಲವಾರು ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ವಸ್ತು ಹಾನಿಯನ್ನುಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ತಲುಪಿದ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ದಾಖಲೆಗಳಿಲ್ಲ.


• 10ಕ್ಕಿಂತ ಜಾಸ್ತಿ

ಸಾಧ್ಯವಾದರೆ ನಿಮ್ಮ ಬಳಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಥಮ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ಕಿಟ್ ಅನ್ನು ಸಿದ್ಧವಾಗಿಡಿ. ನಿಮ್ಮ ಭದ್ರತೆಗಾಗಿ ಭೂಕಂಪ ಸುರಕ್ಷತಾ ಕಿಟ್‌ಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಿ. ನೀವು ಗ್ಯಾಲನ್‌ಗಟ್ಟಲೆ ನೀರು, ಪೂರ್ವಸಿದ್ಧ ಆಹಾರ, ಧೂಳಿನ ಮಾಸ್ಕ್, ಟಾರ್ಚ್, ರೇಡಿಯೋ, ಪ್ರಥಮ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ಕಿಟ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಇರಿಸಬಹುದಾದ ಆಶ್ರಯವನ್ನು ಪತ್ತೆ ಮಾಡಿ. ಭೂಕಂಪ ಪೀಡಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮನೆಯನ್ನು ಖರೀದಿಸುವುದು ಅಥವಾ ನಿರ್ಮಿಸುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ. ಮನೆ ಕಟ್ಟುವ ಮುನ್ನ ನಿಮ್ಮ ಮನೆಯನ್ನು ಭೂಕಂಪ-ನಿರೋಧಕವಾಗಿ ಹೇಗೆ ಮಾಡಬಹುದು ಎಂಬುದನ್ನು ತಜ್ಞರಿಂದ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಿ.

ಭೂಕಂಪದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಏನು ಮಾಡಬಹುದು?

ಮನೆಯೊಳಗೆ ಭಾರವಾದ ವಸ್ತುಗಳು, ಬಾಗಿಲುಗಳು ಮತ್ತು ಕಿಟಕಿಗಳಿಂದ ದೂರವಿರಿ. ಆದಷ್ಟು ಕಟ್ಟಡಗಳಿಲ್ಲದ ಬಯಲು ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಹೋಗಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿ. ಅಂಡರ್‌ಪಾಸ್‌ಗಳು, ಕಟ್ಟಡಗಳು, ಮೇಲ್ಸೇತುವೆಗಳು, ಸೇತುವೆಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಬಳಿ ನಿಮ್ಮ ವಾಹನವನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ.

ಕೃತಕ ಭೂಕಂಪಗಳೂ ಸಂಭವಿಸುತ್ತವೆ!

ಕೃತಕವಾಗಿ ಉತ್ಪಾದಿಸಬಹುದಾದ ಅನೇಕ ರೀತಿಯ ಭೂಕಂಪನ ಅಲೆಗಳಿವೆ ಎಂದು ಗಮನಿಸಬೇಕು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಸ್ಫೋಟಕ ಅಥವಾ ಹೈಡ್ರಾಲಿಕ್ ಮುರಿತದಂತಹ ಅನಿಲ ಹೊರತೆಗೆಯುವ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಮಾನವರು ಕೃತಕ ಭೂಕಂಪದ ಅಲೆಗಳನ್ನು ರಚಿಸಬಹುದು.