Mukesh Ambani: ಮುಕೇಶ್‌ ಅಂಬಾನಿ ರಿಲಯನ್ಸ್ ಚುಕ್ಕಾಣಿ ಹಿಡಿದು 20 ವರ್ಷ, 2 ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಉದ್ಯಮವಲಯದಲ್ಲಿ ಸಾವಿರಾರು ಸಾಹಸ

ಮುಂಬೈ: ಭಾರತದ ಶ್ರೀಮಂತ ಉದ್ಯಮಿ ಎಂದು ಖ್ಯಾತಿ ಪಡೆದಿರುವ ಮುಕೇಶ್​ ಅಂಬಾನಿ (Mukesh Ambani) ಅವರು ರಿಲಯನ್ಸ್​ ಇಂಡಸ್ಟ್ರೀಸ್​ನ (Reliance Industries) ಚುಕ್ಕಾಣಿ ಹಿಡಿದು  20 ವರ್ಷಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಿದ್ದಾರೆ. 2002ರ ಜುಲೈ 6 ರಂದು ತಮ್ಮ ತಂದೆ ಮತ್ತು ರಿಲಯನ್ಸ್ ಸಂಸ್ಥಾಪಕ  ಧೀರೂಭಾಯಿ ಅಂಬಾನಿ (Reliance founder Dhirubhai Ambani) ಅವರ ನಿಧನದ ನಂತರ ಮುಕೇಶ್ ಅಂಬಾನಿ ರಿಲಯನ್ಸ್ ಇಂಡಸ್ಟ್ರೀಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್‌ನ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಮತ್ತು ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು. ಎರಡು ದಶಕಗಳಿಂದ ರಿಲಯನ್ಸ್​ ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಸ್ ಅನ್ನು ಮುಕೇಶ್​ ಅಂಬಾನಿ ಮುನ್ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದು, ಈ 20 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಪನಿಯು ಆದಾಯ, ಲಾಭಗಳು, ನಿವ್ವಳ ಮೌಲ್ಯ, ಆಸ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಬಂಡವಾಳೀಕರಣ ಎಲ್ಲವೂ ಎರಡರಷ್ಟು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಾಗಿದೆ.

ಕಳೆದ 20  ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ರಿಲಯನ್ಸ್‌ನ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಬಂಡವಾಳೀಕರಣದಲ್ಲಿ 20.6% ವಾರ್ಷಿಕ ದರ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.  ಮಾರ್ಚ್ 2002 ರಲ್ಲಿ 41,989 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳಿಂದ ಬಂಡವಾಳೀಕರಣ 2022ರ ಮಾರ್ಚ್​​ ಹೊತ್ತಿಗೆ 17,81,841 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳಿಗೆ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ.

ಧೀರೂಭಾಯಿ ಅಂಬಾನಿ

2001-02 FY (Financial Year)  ರಲ್ಲಿ ರಿಲಯನ್ಸ್​ ಆದಾಯವು 45,411 ಕೋಟಿಗಳಿತ್ತು. ಆದರೆ 2021-22 FY  (Financial Year) ನಲ್ಲಿ 792,756 ಕೋಟಿಗಳಿಗೆ ಏರಿಕೆಯಾಗುವ ಮೂಲಕ 15.4% ವಾರ್ಷಿಕ ದರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಾಗಿದೆ.

ರಿಲಯನ್ಸ್‌ನ ನಿವ್ವಳ ಲಾಭವು FY 2001-02 ರಲ್ಲಿ 3,280 ಕೋಟಿ ರೂಗಳಿಷ್ಟಿತ್ತು. ಆದರೆ 2021-22 FY ನಲ್ಲಿ 67,845 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗೆ ಅಂದರೆ ವಾರ್ಷಿಕ ದರ 16.3% ರಷ್ಟಕ್ಕೆ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ರಿಲಯನ್ಸ್‌ನ ರಫ್ತುಗಳು FY 2001-02 ರಲ್ಲಿ 11,200 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳಿಂದ 2021-22 FY ನಲ್ಲಿ 254,970 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳಿಗೆ  ಅಂದರೆ 16.9% ವಾರ್ಷಿಕ ದರದಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ದಿಯಾಗಿದೆ. ರಿಲಯನ್ಸ್‌ನ ಒಟ್ಟು ಆಸ್ತಿಯು ಮಾರ್ಚ್ 2002 ರಲ್ಲಿ ರೂ. 48,987 ಕೋಟಿಗಳಿಂದ 18.7% ರ ವಾರ್ಷಿಕ ದರದಲ್ಲಿ ಮಾರ್ಚ್ 2022 ರಲ್ಲಿ ರೂ 14,99,665 ಕೋಟಿಗಳಿಗೆ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ.

ರಿಲಯನ್ಸ್‌ನ ನಿವ್ವಳ ಮೌಲ್ಯವು ಮಾರ್ಚ್ 2002 ರಲ್ಲಿ 27,977 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಯಿಂದ ಇದೀಗ ಮಾರ್ಚ್ 2022ಕ್ಕೆ  645,127 ಕೋಟಿ ರೂಗಳಿಗೆ  ಅಂದರೆ ವಾರ್ಷಿಕ ದರದಲ್ಲಿ 17.0% ಬೆಳವಣಿಗೆಯಾಗಿದೆ.

ಮುಖೇಶ್​ ಅಂಬಾನಿ

ರಿಲಯನ್ಸ್ ಈ ಎರಡು ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆದಾರರ ಸಂಪತ್ತಿಗೆ 17.4 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿದೆ, ಇದು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಸರಾಸರಿ 87,000 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಯಾಗಿದೆ. ಈ ಎರಡು ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ರಿಲಯನ್ಸ್ ಹಲವಾರು ಹೊಸ ವ್ಯವಹಾರಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. 2016 ರಲ್ಲಿ ರಿಲಯನ್ಸ್ ಜಿಯೋ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ, 2006 ರಲ್ಲಿ ರಿಲಯನ್ಸ್ ರಿಟೇಲ್ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ, ರಿಲಯನ್ಸ್‌ನ E&P ವ್ಯಾಪಾರವು 2002 ರ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಹೈಡ್ರೋಕಾರ್ಬನ್ ಅನ್ವೇಷಣೆಯನ್ನು ಮಾಡಿತು ಮತ್ತು ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು 2009 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ರಿಲಯನ್ಸ್‌ನ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ವ್ಯವಹಾರಗಳಾದ ಸಂಸ್ಕರಣೆ ಮತ್ತು ಪೆಟ್ರೋಕೆಮಿಕಲ್‌ಗಳು ಕಳೆದ ಎರಡು ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಹಲವು ಪಟ್ಟು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ್ದು, ಇದೀಗ ಎಲ್ಲೆಡೆ  ವಿಸ್ತರಿಸಿವೆ.

2002 ರಲ್ಲಿ, ರಿಲಯನ್ಸ್ ಜಾಮ್​ನಗರದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸಂಸ್ಕರಣಾಗಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಎರಡನೇ 100% EOU ಸಂಸ್ಕರಣಾಗಾರವನ್ನು 2009 ರಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. , ಇದು RIL ನ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ದ್ವಿಗುಣಗೊಳಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ ಅನನ್ಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಕೆಟ್ಟ ಕಚ್ಚಾ ತೈಲಗಳನ್ನು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ರಫ್ತು ಮಾಡಬಹುದಾದ ಇಂಧನಗಳಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರೊಂದಿಗೆ, ಜಾಮ್‌ನಗರ ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಏಕ ಸ್ಥಳ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಸಂಕೀರ್ಣವಾಯಿತು.

ರಿಲಯನ್ಸ್‌

2012 ರಿಂದ 2016 ರವರೆಗಿನ J3 ವಿಸ್ತರಣೆಯು ಪ್ರಪಂಚದ ಕೆಲವು ದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಅತ್ಯಂತ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಡೌನ್‌ಸ್ಟ್ರೀಮ್ ಘಟಕಗಳಿಗೆ ಸೇರ್ಪಡೆಗೊಂಡಿತು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ರಿಲಯನ್ಸ್ ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ರಿಫೈನರಿ ಆಫ್-ಗ್ಯಾಸ್ ಕ್ರ್ಯಾಕರ್ ಅನ್ನು ಜಾಮ್‌ನಗರದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು. ಇದು ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಪೆಟ್‌ಕೋಕ್ ಅನಿಲೀಕರಣ ಘಟಕ ಕೂಡ ಆಗಿದೆ. ಫೀಡ್‌ಸ್ಟಾಕ್ ಅನ್ನು ವೈವಿಧ್ಯಗೊಳಿಸಲು ಅಮೆರಿಕದಿಂದ ಈಥೇನ್ ಅನ್ನು ಆಮದು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಇದು ವಿಶ್ವದ ಮೊದಲ ವರ್ಚುವಲ್ ಪೈಪ್‌ಲೈನ್ ಅನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದೆ.

ರಿಲಯನ್ಸ್ ಇಂಡಸ್ಟ್ರೀಸ್‌ನಿಂದ ಬೆಂಬಲಿತವಾದ ರಿಲಯನ್ಸ್ ಫೌಂಡೇಶನ್ ಅನ್ನು 2010 ರಲ್ಲಿ ಶ್ರೀಮತಿ ನೀತಾ ಅಂಬಾನಿಯವರ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಲೋಕಾರ್ಪಣೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ರಿಲಯನ್ಸ್ ಫೌಂಡೇಶನ್ 2022 ರವರೆಗೆ ಗ್ರಾಮೀಣ ಸಬಲೀಕರಣ, ಪೌಷ್ಟಿಕಾಂಶ ಭದ್ರತೆ, ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆ, ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಕ್ರೀಡೆಗಳಂತಹ ವಿವಿಧ ಉಪಕ್ರಮಗಳ ಮೂಲಕ ಭಾರತದಲ್ಲಿ 6.3 ಕೋಟಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರನ್ನು ತಲುಪಿದೆ. ರಿಲಯನ್ಸ್ ಫೌಂಡೇಶನ್ ಜನರನ್ನು ತಲುಪುವ ಮೂಲಕ ಭಾರತದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಉಪಕ್ರಮವಾಗಿದೆ.

ಜಿಯೋ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ನಂತರ, ಭಾರತ ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿಯೇ ಡೇಟಾ ಕ್ರಾಂತಿಯನ್ನುಸೃಷ್ಟಿಸಿತು. 500 ರೂ.ಯಿಂದ ಹಿಡಿದು 12 ರೂ.ವರೆಗೂ ಜಿಬಿಗಳಷ್ಟು ಡೇಟಾ ನೀಡಲು ಆರಂಭಿಸಿತು. ಬ್ರಾಡ್‌ಬ್ಯಾಂಡ್ ಡೇಟಾ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಶ್ರೇಯಾಂಕವು 2016 ರಲ್ಲಿ 150 ರಿಂದ 2018 ರಲ್ಲಿ ನಂ 1 ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ತಲುಪಿಸಿದ್ದಕ್ಕೆ ಜಿಯೋಗೆ ನಿಜಕ್ಕೂ ಧನ್ಯವಾದ ತಿಳಿಸಬೇಕು.

ಇಂದು ಭಾರತದ II ಮತ್ತು III ಶ್ರೇಣಿಯ ಪಟ್ಟಣಗಳ ನಿವಾಸಿಗಳು ಮೆಟ್ರೋ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವವರು ಶಾಪಿಂಗ್ ಮಾಡಲು ಅವಕಾಶ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದು ರಿಲಯನ್ಸ್ ರೀಟೇಲ್‌, ಹೀಗಾಗಿ ಹ್ಯಾಟ್​ಸಾಫ್ಟ್​ ಹೇಳಲೇಬೇಕು.

ಮೊದಲೆಲ್ಲಾ ಅರ್ಮಾನಿ, ಗ್ಯಾಸ್, ಡೀಸೆಲ್ ಮುಂತಾದ ಜಾಗತಿಕ ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್‌ಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಭಾರತೀಯರು ದುಬೈ ಅಥವಾ ಸಿಂಗಾಪುರಕ್ಕೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ಆದರೀಗ ರಿಲಯನ್ಸ್ ರಿಟೇಲ್ ಪಾಲುದಾರಿಕೆಯ ಮೂಲಕ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ತಂದಿದೆ.

ಸಾಂದರ್ಭಿಕ ಚಿತ್ರ

ರಿಲಯನ್ಸ್ 2035 ರ ವೇಳೆಗೆ ನೆಟ್ ಕಾರ್ಬನ್ ನ್ಯೂಟ್ರಲ್ ಹೊಂದುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಂಡಿದ್ದು, ಭಾರತದ ನಿವ್ವಳ ಕಾರ್ಬನ್ ಶೂನ್ಯ ಮಿಷನ್‌ಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಲಿದೆ. ರಿಲಯನ್ಸ್ 2024 ರ ವೇಳೆಗೆ 10GW ಸೌರ PV ಸೆಲ್ ಮತ್ತು ಮಾಡ್ಯೂಲ್ ಫ್ಯಾಕ್ಟರಿಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತದೆ. 2026 ರ ವೇಳೆಗೆ 20GW ವರೆಗೆ ಅಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. 2025 ರ ವೇಳೆಗೆ, RIL ತನ್ನ ಸಂಪೂರ್ಣ ರೌಂಡ್-ದಿ-ಕ್ಲಾಕ್ (RTC) ವಿದ್ಯುತ್ ಮತ್ತು ಕ್ಯಾಪ್ಟಿವ್ ಸೌರದಿಂದ ಗ್ರೀನ್ ಹೈಡ್ರೋಜನ್‌ಗಾಗಿ ಮಧ್ಯಂತರ ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಲು ಯೋಜಿಸಿದೆ.

2020-21ರಲ್ಲಿ COVID ಲಾಕ್‌ಡೌನ್‌ ವೇಳೆ ಅತ್ಯಂತ ಕಷ್ಟಕರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ರಿಲಯನ್ಸ್ ಬಂಡವಾಳ ನಿಧಿ ಸಂಗ್ರಹದ ದಾಖಲೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದೆ. ಇದು ಹಕ್ಕುಗಳ ಸಂಚಿಕೆ ಮತ್ತು ಜಿಯೋ ಪ್ಲಾಟ್‌ಫಾರ್ಮ್ ಮತ್ತು ರಿಲಯನ್ಸ್ ರಿಟೇಲ್ ವೆಂಚರ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿನ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತ ಷೇರುಗಳ ಮೂಲಕ ಜಾಗತಿಕ ಮಾರ್ಕ್ಯೂ ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಂದ 2.5 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಹಣವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದೆ. FY2021 ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ರಿಲಯನ್ಸ್ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಏಕೈಕ-ಅತಿದೊಡ್ಡ FDI ಜನರೇಟರ್ ಆಗಿತ್ತು.

ಸಾಂದರ್ಭಿಕ ಚಿತ್ರ

ಪೆಟ್ಚೆಮ್ ಮತ್ತು ಪಾಲಿಯೆಸ್ಟರ್ ವಲಯದಲ್ಲಿ ರಿಲಯನ್ಸ್ ಭಾರತದ ಸುಸ್ಥಿರತೆಯ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸುತ್ತಿದೆ. ಇದು ಸುಸ್ಥಿರ, ವೃತ್ತಾಕಾರ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಜವಳಿ ಮೌಲ್ಯ ಸರಪಳಿಯನ್ನು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತಿದೆ.

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: NMACC: ಇದು ಭಾರತದ ಅದ್ಭುತ ಪರಂಪರೆಯ ಅನಾವರಣ; ಕಲ್ಚರಲ್ ಸೆಂಟರ್ ಬಗ್ಗೆ ನೀತಾ ಮುಕೇಶ್ ಅಂಬಾನಿ ಮನದಾಳ

ರಿಲಯನ್ಸ್ ಇಂಡಸ್ಟ್ರೀಸ್ ತನ್ನ ಭಾರತೀಯ ಇಂಧನ ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರದಲ್ಲಿ ಪಾಲುದಾರನಾಗಿ ಜಾಗತಿಕ ಪೆಟ್ರೋಲಿಯಂ ಉದ್ಯಮದ ಪ್ರಮುಖರಲ್ಲಿಒಂದಾಯಿತು. ರಿಲಯನ್ಸ್ ಮೊಬಿಲಿಟಿ ಸೊಲ್ಯೂಷನ್ಸ್ ಜಿಯೋ-ಬಿಪಿ ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್ ಮೂಲಕ ಪೆಟ್ರೋ-ರೀಟೇಲ್ ಔಟ್‌ಲೆಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಇತ್ತೀಚಿನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ತಂದಿದೆ.

ಇದು ಉತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಸೇವೆಯೊಂದಿಗೆ ಇಂಧನವನ್ನು ಖರೀದಿಸುವಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಅನುಭವವನ್ನು ನೀಡುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಚಾರ್ಜಿಂಗ್ ಹಾಗೂ ಬ್ಯಾಟರಿ ಸ್ವಾಪ್ ಸೌಲಭ್ಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಚಿಲ್ಲರೆ ಮಾರಾಟ ಮಳಿಗೆಗಳನ್ನು ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಸಿದ್ಧಗೊಳಿಸಲಿದೆ.